نقش رویکرد عدالت محلی در عدالت کیفری ایران

زمینه و هدف: بی‌ شک یکی از مهم‌ترین رسالت‌های جرم‌شناسی به‌عنوان شاخه‌ای مهم از علوم جنایی، بهبود بخشیدن به طرز کار و عملکرد نظام عدالت کیفری است. با عبور از مکاتب کلاسیک جرم‌شناسی و رسیدن به مکاتب نوین جرم‌شناسی (دهه 1960 به بعد) و با ارائه نظریاتی همچون نظریه برچسب‌زنی یا انگ مجرمانه از صاحب نظرانی همچون «آدمینگ لی مرت» در کتاب «آسیب شناسی اجتماعی»، دستگاه عدالت کیفری دولت‌ها در صدد رفع خلاءها و معایب متولیان کشف جرم، تعقیب و مجازات مجرمان برآمدند. از جمله اقدامات مهمی که می‌توان در این راستا اشاره نمود، سیاست جنایی مشارکتی است که در جلوه‌های مختلف در حقوق کیفری دولت‌ها خود را نمایان ساخت. از جمله این جلوه‌ها می‌توان به موضوع عدالت ترمیمی یا عدالت محلی در سیاست تقنینی کشورها از جمله ایران اشاره نمود. مواد و روش‌ها: روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی می‌باشد.ملاحظات اخلاقی: کلیه اصول اخلاقی حاکم در پژوهش، در تقریر این مقاله رعایت شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: عدالت محلی با مشارکت دادن جامعه مردم و جامعه مدنی در امر عدالت کیفری از سویی درصدد محور قرار دادن بزه‌دیده به‌عنوان زیان دیده اصلی جرم، سعی در ایجاد صلح و سازش میان بزهکار و بزه‌دیده دارد و از طرف دیگر تلاش دارد تا معایب عدالت کیفری دولت‌ها برطرف شود. مقنن ایران نیز در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، برای نخستین‌بار موضوع عدالت ترمیمی را در بعضی از جرائم سبک و کم‌اهمیت مورد پذیرش قرار داده است.

the role of local justice approach in iran's criminal justice

background and purpose: undoubtedly, one of the most important tasks of criminology, as an important branch of criminal science, is to improve the functioning of the criminal justice system. by passing through the classic schools of criminology and reaching the modern schools of criminology (1960s onwards) and by presenting theories such as labeling theory or criminal stigma from experts in the book “social pathology”, the justice system governments have tried to solve the gaps and shortcomings of those in charge of detecting crimes, prosecuting and punishing criminals. among the important measures that can be mentioned in this direction, is the collaborative criminal policy, which manifested itself in various manifestations in the criminal laws of the governments. among these effects, we can mention the issue of restorative justice or local justice in the legislative policy of countries including iran.materials and methods: the method of this research is descriptive-analytical.ethical considerations: all ethical principles governing research have been observed in the presentation of this article.findings and conclusions: by involving the people and civil society in criminal justice, local justice, on the one hand, tries to place the victim as the main victim of the crime, tries to create peace and reconciliation between the offender and the victim, and on the other hand, tries to eliminate the disadvantages of justice. the criminality of governments should be removed. in the criminal procedure law approved in 2013, iran’s legislature has for the first time accepted the issue of restorative justice in some minor crimes.