translational façade, authorial text: translational artifice in james morier’s the adventures of hajji baba of ispahan

The present study aims at providing an account of the translational features of a pseudotranslational work. the case for the study is the adventures of hajji baba of ispahan by james justinian morier, a book presented as the translation of a manuscript presumably written by a persian narrator, hajji baba. morier’s book has ever since won a wide readership among the english as a translated text although many critics have attested to its authorial status. following library research, this study gauged the pseudotranslationality of the book using its paratextual elements and then analyzed the text regarding its textual-linguistic makeup to highlight the elements which helped the fictitious translator to disguise the book as a translation in the english culture. the inquiry shows how morier benefited some of the common paratextual and textual ploys in pseudotranslating, noticeable in such processes in other literary contexts as well, to manipulate his own authored book and cover it with a veil of translation. the study can help gain a broader picture of techniques used in pseudotranslating and accordingly prevalent norms of translation.

متن تالیفی در نقاب ترجمه: شگرد ترجمانی در کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی نوشته جیمز موریه

پژوهش حاضر کوشیده است ویژگی‌های ترجمانی یک ترجمه جعلی را واکاود. مورد پژوهش کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی نوشته جیمز موریه است، که به عنوان ترجمه‌ای از دست‌نوشته فارسی از یک راوی ایرانی به نام حاجی بابا به چاپ رسیده است. هرچند برخی بر این باورند که کتاب موریه اثری تالیفی است، این کتاب از زمان انتشار مخاطبان بسیار گسترده‌ای در میان انگلیسی‌زبانان به خود جذب کرده است. پژوهش پیش‌رو با استفاده از روش اسنادی و با بررسی عوامل پیرامتنی نشان می‌دهد این ترجمه جعلی است و سپس با واکاوی عوامل متنی و روساخت متنی-زبانی اثر به دنبال شناسایی عواملی است که به نویسنده امکان داده است اثر تالیفی خود را با نقاب ترجمه به خوانندگان عرضه کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد چگونه موریه با بهره‌گیری از عوامل متنی و پیرامتنی، که در سایر ترجمه‌های جعلی در دیگر فرهنگ‌ها نیز به چشم می‌خورد، توانسته است اثر خود را در قامت ترجمه عرضه کند. یافته‌های پژوهش می‌تواند به ارائه تصویری گویاتر از راهکارهای مجعول‌سازی ترجمه و به تبع آن، هنجارهای متنی این آثار و متون ترجمانی کمک کند.