به سوی ارزیابی سیستم‌های خودتطبیق

در طول چند دهه گذشته استفاده از سیستم‌های خودتطبیق در حوزه مهندسی سیستم‌های نرم‌افزاری به صورت قابل توجهی افزایش یافته است. در همین راستا و برای پیشرفت در حوزه سیستم‌های خودتطبیقی و خودمدیریتی و استفاده از تمامی مزایا و قابلیت‌های آن‌ها به ابزارها و روش‌هایی نیاز است که بتواند سیستم‌های خودتطبیق را نه تنها در زمان طراحی، بلکه در زمان اجرا نیز مورد ارزیابی قرار دهد، زیرا ارزیابی مهمترین عامل برای درک موفقیت هر سیستم نرم‌افزاری است. علی‌رغم استفاده رو به رشد از سیستم‌های خودتطبیقی، ارزیابی این نوع سیستم‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است و اکثر پژوهش‌های انجام شده در این حوزه به صورت موردی بوده و خاصیت تغییر‌پذیری این نوع سیستم‌ها را در زمان اجرا مد نظر قرار نمی‌دهد. از طرف دیگر، ویژگی‌های کیفی و متریک‌های مرتبط با آن‌ها که برای ارزیابی سیستم‌های خودتطبیق معرفی شده‌اند، محدود بوده و کلیه خصوصیات انطباقی این نوع سیستم‌ها را در نظر نمی‌گیرند. برای حل این مشکلات، در این مقاله چارچوبی برای ارزیابی سیستم‌های خودتطبیق معرفی شده است که براساس تجزیه و تحلیل دقیق طیفی از کارهای انجام شده در این حوزه بدست آمده است. به همین منظور، در ابتدا خصوصیات انطباق که هدف اصلی ایجاد سیستم‌های خودتطبیقی‌اند شناسایی شده و به ویژگی‌های کیفی متناظرشان که مهمترین معیار برای ارزیابی سیستم‌های نرم‌افزاری می‌باشند، نگاشت شده‌اند. در ادامه نیز متریک‌های کیفیت نرم‌افزار مرتبط با این ویژگی‌های کیفی معرفی شده است. باید در نظر داشت که این ویژگی‌های کیفی و متریک‌های مرتبط با آن‌ها مختص سیستم‌های خودتطبیق و براساس ساختار و نحوه عملکرد آن‌ها می‌باشند و چارچوب پیشنهادی نیز می‌تواند به عنوان یک زیربنای جامع برای ارزیابی سیستم‌های خودتطبیق در نظر گرفته شود.