نقش کمیته حسابرسی در رعایت قانون تجارت

هدف: پژوهش حاضر با هدف کلی بررسی تاثیر کمیته حسابرسی بر رعایت قانون تجارت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفته است.روش: این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از منظر منطق اجرا یک پژوهش قیاسی – استقرایی،  از منظر فرآیند اجرا (نوع داده ها) یک پژوهش کمی، از منظر جمع‌آوری اطلاعات مرتبط با مبانی نظری روش کتاب‌خانه‌ای، از منظر روش همبستگی و از منظر زمانی یک پژوهش طولی (گذشته نگر) است که از اطلاعات صورت‌های مالی 140 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1392 تا 1401 استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌ رگرسیون چند متغیره با داده‌های تابلویی و به روش اثرات تصادفی استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد استقلال کمیته حسابرسی و تخصص مالی کمیته حسابرسی بر رعایت قانون تجارت تاثیر مثبت معنادارای دارند. همچنین نتایج نشان داد اندازه کمیته حسابرسی تاثیر معناداری بر رعایت قانون تجارت ندارد و دوره تصدی کمیته حسابرسی نیز بر رعایت قانون تجارت تاثیر منفی معنادارای دارند.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بیان‌گر آن است که افزایش تعداد اعضای مستقل کمیته حسابرسی و افزایش تعداد اعضای دارای تخصص مالی در کمیته حسابرسی موجب افزایش رعایت قانون تجارت می‌شود. همچنین نتایج بیانگر آن است که افزایش تعداد اعضای کمیته حسابرسی، تاثیری بر رعایت قانون تجارت در شرکت‌ها ندارد. از سوی دیگر افزایش تعداد سال‌های تصدی اعضای کمیته حسابرسی، موجب کاهش رعایت قانون تجارت می‌شود.  دانش افزایی: در واقع برخی ویژگی‌های کمیته حسابرسی (مانند استقلال و تخصص مالی کمیته حسابرسی) به‌عنوان مکانیزم‌های مهم حاکمیت شرکتی، تبدیل به عامل مهمی در روند گزارشگری مالی شده است تا به‌طور موثر موجب افزایش رعایت الزامات گزارشگری مالی  و در نهایت موجب افزایش رعایت قانون تجارت توسط مدیران شود و از این طریق منافع سهامداران شرکت‌ها در بازار سهام حفظ گردد.

role of audit committee in commerce law compliance

objective: this study aims to examine the impact of the audit committee on compliance with commercial law in companies listed on the tehran stock exchange.methods: the research utilized financial statement data from 140 companies listed on the tehran stock exchange from 2012 to 2020. multivariate regression models with panel data and random effects were employed to test the research hypotheses.results: the findings indicate that audit committee independence and financial expertise have a significant positive effect on compliance with commercial law. however, the size of the audit committee does not significantly influence compliance with commercial law, while audit committee tenure has a significant negative effect on such compliance.conclusion: the results demonstrate that increasing the number of independent members and those with financial expertise on the audit committee enhances compliance with commercial law. conversely, increasing the number of audit committee members does not affect compliance with commercial law. additionally, longer audit committee tenure reduces compliance with commercial law.contribution: certain audit committee characteristics, such as independence and financial expertise, serve as critical corporate governance mechanisms. these attributes significantly enhance compliance with financial reporting requirements, thereby improving adherence to commercial law by managers and safeguarding the interests of shareholders in the stock market.