کتاب التریاق نسخۀ خطی ایرانی یا...؟

از آنجایی که آثار کمی از نقاشی دورۀ سلجوقی به جا مانده و ازسوی دیگر، بیشتر آنها بدون تاریخ و مکان نگارش هستند؛ بنابراین دربارۀ بیشتر آثار نگارگری این دوره، دیدگاه یکسانی وجود ندارد. از دیگر سوی، چون بیشتر پژوهشگران روش درست علمی را در پژوهش های خود به کار نمی گیرند، به مشکلات موجود در این زمینه می افزایند. یکی از آثار نگارگری این دوره که موضوع این جستار و نیز دارای تاریخ نگارش است، نسخه ای از کتاب التریاق منسوب به جالینوس است که در سال 595 ه .ق./1199م.، نوشته شده و در کتابخانۀ ملی پاریس نگهداری می شود. با توجه به آنکه در این دست نوشته، جای نگارش آن درج نشده است، بنابراین دربارۀ اینکه نسخۀ مذکور در کجا نوشته و مصورسازی شده، اختلاف نظر وجود دارد. این نسخه را افراد مختلف به جاهای گوناگونی چون: ایران و جزیره، دیاربکر، موصل و مکتب بغداد نسبت داده اند. بر این اساس، مساله و گزارۀ اصلی پژوهش حاضر، جایابی محل نگارش و مصورسازی این نسخۀ خطی است که با روش توصیفی-تحلیلی و تطبیقی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، دیدگاه های پژوهشگران بررسی و نقد شده و با مقایسۀ تطبیقی نشان داده خواهد شد که نسخۀ التریاق را نمی توان به موصل، بغداد و...، جز ایران نسبت داد. با بررسی و مقایسۀ نگاره های این کتاب و دیگر آثار هنری ایرانی، به ویژه سفالینه ها و فلزگری، مشخص شد که شباهت کاملی ازنظر سبک شناسی، شیوۀ ترسیم نگاره ها و ترکیب بندی بین کتاب التریاق و این آثار وجود دارد؛ بنابراین نسبت دادن این دست نوشته به جزیره نادرست است و می توان گفت که وارونۀ دیدگاه بیشتر پژوهشگران، نگاره های کتاب التریاق بیشترین شباهت را با شیوۀ سبک های هنر ایرانی دارد تا عراق؛ بنابراین می توان اذعان داشت که خاستگاه این دست نوشته، ایران و دیدگاه های دیگر نادرست است.

al-tariaq book is an iranian manuscript or...?

since there are few works of painting from the seljuk period, and on the other hand,most of them were written without data and place, so there are no common opinionabout most of the painting works of this period. on the other hand, because mostresearchers, do not use the correct scientific method in their research, it adds to theexisting problems in this field. one of the painting works of this period, which is thesubject of this research and has a writing data, is the al-tariaq book attributed to galen,which has written in 595 ah/1199 ad, written and kept in the national library of paris.due to the fact that the place of its writing is not included in this manuscript, there isa difference of opinion about where the said version was written and illustrated. thisversion has been attributed by different people to different places such as iran, jazireh,dyarbakr, mousel and baghdad. therefore, the basis of the main problem of the currentresearch is the location of the place of writing and illustration of this manuscript, whichis analyzed and criticized by descriptive-analytical and comparative methods based onlibrary studies, and the views of researchers will be examined with comparison, it willbe shown that the version of al-tariaq cannot be attributed to any other country thaniran. by examining and comparing the illustrations of this book and other iranian worksof arts, especially pottery and metalwork, it can be said that the view of most researchersof the illustrations of al-tariaq book is more similar to the way of recording iranian artthan to iraq, so, it can be said that the origin of this manuscript is iran and other viewsare incorrect.