مطالعه و شناخت آرایه‌های وابسته به معماری مسجد تبریزی کاشان در مقایسه با مسجدمدرسۀ سپهسالار تهران

درطول دورۀ قاجار بناهایی مذهبی با ویژگی های تزئینی خاص و زیبا ساخته شد. این پژوهش سعی بر آن دارد تا با تمرکز بر مسجدِ تبریزی کاشان، تزئینات معماری آن را مورد بررسی، توصیف و تحلیل قرار دهد. روش گردآوری داده ها، برمبنای بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای (اسنادی) است و سپس با بهره گیری از روش های توصیفیتحلیلی و مقایسه ای صورت پذیرفته است. هدف آن شناسایی و طبقه بندی نقوش و مضامین اصلی تزئینات معماری مسجد تبریزی کاشان ازجمله بناهای اوایل دورۀ قاجار در مقایسه با مسجدمدرسۀ سپهسالار مربوط به اواسط دورۀ قاجار در مرکز حکومت آن ها و در پی پاسخ بدین پرسش صورت گرفته است: تزئینات معماری مسجد تبریزی ازلحاظ تزئین و مضامین شامل چه مواردی است و چه تفاوت ها و شباهت هایی با مسجدمدرسۀ سپهسالار دارد؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که مسجدمدرسۀ سپهسالار تهران توسط فردی ساخته شده که به لحاظ جایگاه سیاسی و اجتماعی از موقعیت شایانی برخوردار بوده است. به همین علت وسعت و تزئینات پرکاربردتری نسبت به مسجد تبریزی کاشان دارد. تزئینات وابسته به معماری مسجد تبریزی کاشان شامل: کاشی کاری، حجاری، تزئین کتیبه ایی، نقاشی دیواری و گچ بری، همچنین دنباله رو تزئینات وابسته به معماری سنتی دوران پیشین است. عمده نقوشِ مذهبی به کار رفته در مسجد شامل نقوشِ گیاهی و هندسی است که در قالب فن نقاشی و کاشی کاری به اجرا درآمده است.