|
|
ارزیابی هندسه کاربردی در نقشۀ سه بنای بقعۀ ابوبکر تایبادی، مسجد گوهرشاد و مدرسۀ غیاثیۀ خرگرد
|
|
|
|
|
نویسنده
|
آذرخرداد فرشته ,هاشمیزرجآباد حسن ,زارعی علی
|
منبع
|
مطالعات باستان شناسي پارسه - 1397 - دوره : 2 - شماره : 4 - صفحه:121 -136
|
|
|
چکیده
|
یکی از ویژگی های معماری عصر تیموری بهره گیری از هندسه می باشد که نمود آن در شکوه و عمودیت بناهای عصر تیموری مشخص است. همچنین در این دوره، علوم دقیقه و هندسه به رشد قابل توجهی دست می ابد.این علوم در معماری جنبۀ کاربردی پیدا می کند و به عنوان یک الگو در ساخت بنا مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد فرمول های هندسی سهم عمده ای در هماهنگی نسبت ها، در توازن و تعادل کل و عناصر آن داشت که از ویژگی های معماری تیموری هستند. معمار پس از تهیۀ طرح به سراغ مرحلۀ تحقیق عملی می رفت. همچنین در عصر تیموری، پیشرفت هندسۀ کاربردی و تلفیق علوم دقیقه با معماری باعث نوزایی در علوم و معماری شده بود. بسیاری از معماران، از جمله زین الدین بن قوام الدین شیرازی برای ساخت و طراحی آثار معماری خود از سیستم های تنظیم تناسبات موجود در قرن 9و 10 ه.ق. استفاده می کردند، پایه و اساس این سیستم تناسبات بر مبنای «چند وجهی ها» استوار بود. آن چیزی که از حیث مطالعات معماری دوره ی تیموری مدنظر می باشد، بهره گیری از این سیستم تناسبات در پلان سه بنای «بقعۀ ابوبکر تایبادی»، «مسجد گوهرشاد» و «مدرسۀ غیاثیۀ خرگرد» و رعایت حجم موزون و تناسبات انسانی در پلان بناهای مذکور است. در این پژوهش نگارندگان سعی بر آن دارند که با توجه به اهمیت سیستم تناسبات و هندسۀ کاربردی در معماری عصر تیموری به مطالعه و تحلیل هندسۀ سه بنا از جمله آرامگاه، مسجد و مدرسه بپردازند. در این پژوهش سعی شده است با اتخاذ منابع کتابخانه ای و مشاهده میدانی، با رویکرد تاریخی و تحلیل هندسی سه بنا، از جمله مسجد گوهرشاد، مدرسۀ غیاثیه و بقعۀ مولانا زین الدین ابوبکر تایبادی به بازشناسی تناسبات دورۀ تیموری پرداخته شود. معمار در این سه بنا، تلفیقی از تناسبات ویژۀ مربع 2√، مثلث متساویالضلاع و مشتقاتش 3√ و و نیممربع و مشتقاتش 5√ را بهکار برده است.
|
کلیدواژه
|
هندسۀ کاربردی، بقعۀ ابوبکر تایبادی، مسجد گوهرشاد، مدرسۀ غیاثیۀ خرگرد.
|
آدرس
|
دانشگاه بیرجند, ایران, دانشگاه مازندران, گروه باستانشناسی, ایران, دانشگاه بیرجند, گروه باستانشناسی, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Analysis of Applied Geometry in the Plan of Three Buildings Abubakr Taybadi, Goharshad Mosque and School of Ghiasieh Khargerd
|
|
|
Authors
|
Zarei Ali ,Azar Khordad Fereshteh ,Hashemi Zarjabad Hasan
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|