بررسی ادب اعتراض در شعر سنایی و مولوی با تاکید بر اعتراض های اجتماعی

ادب اعتراضی به عنوان یک نوع ادبی مشخص در ادبیات ما مطرح نبوده است، اما در مضامین تمامی انواع ادبی، قابل دریافت است. یکی از نمودهای آن در ادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی بستر مناسبی برای بازگویی انواع اعتراض هاست. عارف با توجه به رسالت اخلاقی خود در برابر ناهنجاری‌های مختلف جامعه اعتراض می کند و در صدد این است که انسان را به وارستگی برساند. یکی از پربسامدترین اعتراض ها در عرفان، اعتراض به اوضاع جامعه است که در نظر ما، شاعران عارف با هدف اعتراض به اوضاع اجتماعی و اخلاقی جامعه به عرفان گراییده اند. در این مقاله اشعار سنایی و مولوی به عنوان دو شاعر برجستۀ عرفان در زمینۀ اعتراض های اجتماعی بررسی شده است. بررسی نشان می دهد زمانۀ زندگی دو شاعر با ناهنجاری های سیاسی اجتماعی و دینی وسیعی روبه روست که در شعر آنها منعکس شده است. سنایی با صراحت بیشتر و مولوی در لایه‌های پنهان تمثیل ها به جامعۀ نابسامان اعتراض کرده اند. مهم ترین اعتراض مشترک آنها به جامعۀ مستبد و بی دین است و از اقشار مردم به حکومت داران ظالم و جاهل، صوفیان ریاکار و شهوت پرست و مردمی که از اخلاق انسانی دور شدند، اعتراض کرده اند. هر دو نیز در اعتراض به اوضاع و وضعیت اقشار مردم، سعی می‌کنند با آشنا ساختن انسان به اصل الهی خویش از ناهنجاری های اجتماع بکاهند.

A Study of the protest literature in Sana’i and Molavi Poetry with Emphasis on Social Protests

protest literature has not been mentioned in our literature as a specific literary genre, but can be found in all literary contexts. One of the cases is in mystical literature; mystical literature is suitable for recounting all kinds of protest s. One of the most Frequency protests in mysticism is the protest against the social conditions in which, in our opinion, the mystic poets have become mystical in order to protest the social and moral conditions of the society. This article has Been investigated Sana’i and Molavi  poems as two prominent mystical poets in the social protest, The results of the study show that  socialpolitical anomalies of society are reflected in their poetry. Sanai has more explicitly protested, and Molavi  has protested  by Allegory. The most important of these is their joint protest against tyrannical and nonreligious societies, and they have protested against oppressive and ignorant rulers, hypocritical Sufis and lustful people who have departed from human ethics.