شخصیّت متغیّر در مقالات شمس تبریزی

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، شخصیّت متغیّر است. سیر شخصیّت متغیّر نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است؛ تا آنجا که شخصیّت متغیّر با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی شخصیّت متغیّر به اشکال گوناگونی در آثار عرفانی و آثار منثور غنایی به‌ویژه مقالات شمس تبریزی نمود می‌یابد. شخصیّت متغیّر عرفانی در مقالات شمس همچون پهلوان ژانر حماسی، ابزارهای گوناگونی در اختیار دارد، ولی در عین حال از پهلوان حماسی متمایز است. مکمّل شخصیّت متغیّر در مقالات شمس، سیر عرفانی اوست. او برای رسیدن به تکامل یا وصال باید این سیر را آغاز کند، امّا آغاز سیر در مقالات شمس منوط به گذر از مراحل دیگر است. این مراحل، شخصیّت متغیّر را با یک ندای درونی فرامی‌خواند؛ تا آنجا که شخصیّت متغیّر دچار یک ناخودآگاهی می‌شود. پس از عبور از مراحل مذکور، شخصیّت متغیّر به سیری پرمانع گام برمی‌دارد، این موانع در سیر عرفانی او متمایزند و به اشکال گوناگونی در مقابل شخصیّت متغیّر عرفانی قرار می‌گیرند. گاه حرکت شخصیّت متغیّر خود مانعی در مقابل اوست، این بی‌ثباتی موانع، موجب تمایز شخصیتّی شخصیّت متغیّر نیز می‌شود. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی مبتنی بر تحلیل ساخت‌گرایانه با تکیه بر مقالات شمس تبریزی می‌‌کوشد تا شخصیّت متغیّر را در سیر تکاملی مورد مطالعه قرار دهد و به فرضیه های تکرار آغاز شخصیّت متغیّر در پایان سیر و عدم ایستایی شخصیّت متغیّر در سیر تکاملی دست یابد.

The changing personality in Shams Tabrizi’s discourse

One of the most obvious and varied characteristics of mysticism, mystical works and lyric prosaic works is changing personality. Changing personality development is also an important issue in mysticism and lyric prosaic works so that it approaches personality evolution through an intricate process. In mystical works and lyric prosaic works, more specifically in Shams Tabriz’s discourse, the evolution of personality is revealed in various forms. The mystical changing personality in Shams Tabrizi’s discourse, like the hero of the epic genre has a variety of tools at his disposal however, simultaneously, he is distinguished from an epic hero. In Shams Tabrizi’s discourse, changing personality through a mystical journey complements his personality traits. He has to begin this journey to reach the evolution or get to the ultimate goal but in Shams Tabrizi’s discourse, starting the journey is contingent to passing other stages. These stages call the changing personality through the inner voice in a way that he lapses into unconsciousness. After passing these stages, the changing personality takes steps in a difficult journey full of barriers; these barriers are varied in the mystical journey of changing personality and are appeared in various forms for the mystical changing personality. Sometimes the changing personality’s steps are barriers for him; this volatile makes personality separate in the changing personality. This study employs descriptiveanalytical methods based on structuralism, uses Shams Tabrizi’s discourse, and intends to study the changing personality in the evolutional process and to formulate theories of repeating the changing personality starting point at the end of the journey and moving out the stagnation of the changing personality variable character in the evolutionary development.