تحلیل روانکاوانۀ شخصیّت دو قهرمان زن و مرد در رمان سووشون بر مبنای نظریّۀ «عصبیّت» کارن هورنای

در این مقاله، دو شخصیّت‌ اصلی رمان سووشون (یوسف و زری) با نظریّۀ عصبیّت کارن هورنای تحلیل روانکاوانه شده‌اند. کارن هورنای شکل‌گیری سه تیپ شخصیّتی نابهنجار برتری‌طلب، انزوا‌طلب و مهرطلب را متاثّر از محیط نابهنجار دوران کودکی شخص و نوع واکنش او به نابهنجاری‌های محیط تربیت می‌داند. هورنای عامل اضطراب را اصلی‌ترین نشانۀ وجود تضاد عصبی در شخصیّت فرد می‌داند. تحلیل روانکاوانه نشان داد شخصیّت مرد (یوسف) همة گونه‌های تمایلات، احساسات و رفتارهای طبیعی را بدون اضطراب بازتاب می‌دهد و تضادهای رفتاری او از نوع تضاد طبیعی است که در انسان‌های معمولی مشاهده می‌شود، ولی شخصیّت زن (زری)، به‌شدّت تحت اضطراب و ترس شدید قرار دارد. تضاد اساسی در رفتار او، علائم شخصیّت عصبی مهرطلب را بازتاب می‌دهد. اضطراب شدید در شخصیّت زری، ساختار دفاعی شخصیّت او را از هم فرو می‌پاشد و ترس از دیوانگی زری را به مداوا برمی‌انگیزاند و نهایتاً با مرگ یوسف و معالجۀ دکتر عبدالله‌خان از راه ارجاع زری به خودِ واقعی‌اش، موجب می‌شود او بر فاصلۀ میان خودِ تصوّری و خودِ واقعی‌اش غلبه کند و شجاعت از دست رفته‌اش را بازیابد.

Psychoanalysis of two (one male and one female) characters of the novel Souvashun based on the theory of neurosis of Karen Horney

In this article, the two main characters of Souvashun’s novel (Yousef and Zari) are psychoanalyzed by Karen Horney’s theory of neurosis. Karen Horneydescribes different types of neurotic behavior as a result of overusing coping strategies to deal with basic anxiety caused by interpersonal relationships. She identified three broad categories of three neurotic needs in her theory: needs for power, prestige and affection. Horney considers the presence of anxiety as the main sign of nervous conflict in personality. Psychoanalytic analysis showed that the male character of the novel (Joseph) reflects all kinds of natural desires, feelings, and behaviors without anxiety, and that his behavioral contradictions are the kind of natural contradictions seen in ordinary human beings. But the character of the female one (Zari) is very anxious. The fundamental contradiction in his behavior reflects the symptoms of a benevolent nervous personality. Severe anxiety in Zari’s character breaks down his character’s defense structure. Eventually the fear of madness comes. Here, the neurotic character prepares to heal and undergo treatment. In Souvashun’s novel, Dr. Abdullah Khan, by referring Zarito her real self, helps her overcome the gap between her imaginary self and his real self and regain her lost courage.