تحلیلِ الگوی گفتمانیِ عناصرزبان شناختی و فرایندهای گفتمانِ رمانِ چراغ ها را من خاموش می کنم

تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی میان رشته‌ای در حوزه‌های زبان‌شناسی، نقدادبی و جامعه شناسی است که بر کارکرد اجتماعی زبان در جامعه و سیاست و نحوة بازتولید قدرت اجتماعی و سیاسی تاکید می‌کند. بر اساسِ نظریۀ نورمن فرکلاف ، برای کشف لایه‌های زیرین و تحلیل الگوی گفتمانی، باید سه سطح «توصیف»، «تفسیر» و«تبیین» را بررسی کرد. برای دست یافتن به الگوی گفتمانی درسطح «تبیین» که سطح اصلی و بنیادین در بررسی جامعه‌شناسی زبان است، باید سطح «توصیف» (شاخص‌های زبان‌شناختی، عناصر صوری زبان و دستور زبان متن) و سطح «تفسیر» (فرایندهای گفتمان، بافت موقعیتی متن و عوامل بینامتنی) مورد توجّه قرار گیرد. در این مقاله که به روش تحلیلی توصیفی به گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای، روش تحلیل داده ها به روش کیفی وروش استدلال استقرایی(ازجز به کل) انجام شده می‌کوشیم برپایة نظریة گفتمانی نورمن فرکلاف، به بررسی رابطة دیالکتیک زبان و قدرت و زبان و گفتمان در رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم صرفاً در دو سطح توصیف وتفسیر بپردازیم. دستاورد تحلیل گفتمانی این رمان این است که زویا پیرزاد با تسلط بر گونه‌های آوایی، واژگانی، ساختارجمله و انواع آن و شخصیت پردازی متن در این اثر، زیر ساختی مناسب برای ورود به سطوح دیگر تحلیل گفتمان انتقادی ایجادکرده است. کاربرد الگوی گفتمانی رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، ازنظرفرکلاف، درسطح توصیف، یعنی توصیف عناصر زبان‌شناختی و ساخت‌های زبانی و در سطح تفسیر، یعنی تفسیر فرایند‌های گفتمان، گامی است در شناختِ لایه‌های زیرین این رمان و شناختِ ساختارها و کنش اجتماعی و جهان نگری انتقادی و جامعه شناختی. نویسنده از زبان برای ساخت هویت های اجتماعی، روابط اجتماعی و نظام های دانش و باورها استفاده می کند و به کمک مشارکان گفتمان به بیان حقایق پنهان و لایه های زیرین متن می پردازد.

An Analysis of the discourse pattern of linguistic elements and novel discourse processes in novel I turn off the lights

Critical discourse analysis is an interdisciplinary approach in the fields of linguistics, criticism, and sociology that emphasizes the social function of language in society and politics and how social and political powers are reproduced. Critical discourse analysis means the study of the sociology of language and the study of the linguistics of society; An approach that discusses language as a social action in relation to ideology, history, power, and society. According to Norman Fairclough’s theory, in order to discover the underlying layers and analyze the discourse pattern, three levels of &description&, &interpretation& and &explanation& must be considered. To achieve the discourse pattern at the level of &explanation&, which is the main and fundamental level in the study of the sociology of language, one must have the level of &description& (linguistic features, formal elements of language and grammar of the text) and the level of &interpretation& (processes of discourse. The contextual context of the text and intertextual factors) should be considered. In this article, we try to examine the dialectical relationship between language and power and language and discourse in the novel I turn off the lights, Zoya Pirzad’s work only on two levels of description and interpretation. In this novel, the author indirectly reflects the political, social and cultural concepts of society and reflects the common components of the discourse model. The application of the novel’s discourse model I turn off the lights. Structures and social action and the author’s critical worldview in the context of sociological components.