بررسی متن صوفیانه کشف الاسرار از دیدگاه طرح ارسال پیام اتولربینگر

چرا متون کهن صوفیانه و از جمله؛ کشف‌الاسرار و عده‌الابرار چنین توان اقناعی و تبلیغی چشمگیر، ماندگار و موفقی دارند. چنانکه قرن‌هاست نگرش صوفیانه را زنده و تاثیرگذار نگاه داشته‌است. در این پژوهش با به‌کارگرفتن نظریۀ ارتباطات اقناعی اتولر بینگر روان‌شناس‌ اجتماعی و با شیوۀ تحلیل محتوی به بررسی پیام‌های النوبه الثالثه کشف‌الاسرار و عده‌الابرار پرداخته‌ایم. یافته‌ها وجود طرح پنج پایه‌ای اقناعی اتولر بینگر را در متن نشان‌می‌دهند. اول؛ طرح محرک پاسخ؛ میبدی ابتدا اندیشه مورد نظرش را مطرح‌می‌کند، سپس با آوردن استشهاد به آیات، احادیث، روایات، سخنان بزرگان دین و مشایخ صوفیه آن را با آموزه‌ها و ارزش‌های پیشین پیوندمی‌زند. اصل دوم؛ منطقی‌بودن و منصف‌بودن. انواع جملات اقناعی و زبان شاعرانه از ابعاد گوناگون، اندیشۀ محوری را توضیح‌می‌دهند و منصف و منطقی‌بودن را القاء می‌کنند. اصل سوم؛ بیانگر نیازهای مخاطبان بودن. چون؛ نیاز به آزادی فردی، نیاز به امنیت، نیاز به عشق، نیاز به آگاهی و شناخت، نیاز به معنای زندگی، نیاز به خودشکوفایی. اصل چهارم؛ دربرداشتن هنجارهای گروهی و منافع اجتماعی مخاطبان چون؛ نیاز به پذیرش دیگران، نیاز به درونی‌بودن ارزش‌های انسانی، نیاز به مورد احترام بودن، نیاز تعلق به گروه، نیاز به حمایت از حقوق انسانی. اصل پنجم: پیام‌های متن با توجه به ویژگی‌های شخصیتی مخاطبان شکل‌گرفته‌است. بنابراین؛ کاربرد خلاقانۀ شیوه‌های اقناعی و تبلیغی، توان تاثیرگذاری و ایجاد همدلی دارد و پیام‌ها را دلپذیر می‌کند. در نتیجه؛ پاسخگویی به نیازهای فردی و جمعیِ جاودانۀ بی‌زمان و بی‌مکانِ مخاطبان، موجب برخورداری پیام‌های صوفیانه از چنین قدرت تبلیغی و اقناعی و تاثیرگذاری ماندگار بر اندیشه و رفتار مخاطبان شده‌است.

Investigating Sufi’s interpretitation of Kashf AlAsrar with Atollar Binger’s Theory of Sending Message

Why the language of ancient Sufi texts has such a remarkable persuasion power. For example, why does the Sufi’s interpretation of Meibodi, have such a lasting impact on its audience? In this study, we investigated the messages of Sufi’s interpretation, by applying the theory of persuasive communication of Atollar Binger’s social psychology and analysis content. The findings indicate the existence of a fivefold scheme in of Atollar Binger’s theory. Principle One: The Meibody Response Stimulus Plan first puts forward its idea. Then, by affirming the verses, hadiths, traditions, sayings of the elders of religion and the Sufi elders, they associate it with the past teachings and values of the audience. Principle Two: Reasonableness and Fairness. Principle Three: Expressing the needs of the audience. Principle Four: Incorporate group norms and social interests of audiences such as the need to accept others, the need to internalize human values, the need to be respected, the need to belong to the group, the need to protect human rights. Principle 5: Messages are formed according to the personality characteristics of the audience their urban middle class. Therefore, the creative application of persuasive methods has the potential to influence audiences. Because empathy makes the message pleasing to the audience. As a result, responding to the immortal, timeless and impotent individual and collective needs of humans has resulted in the mystical Sufi messages of such influential persuasive power to this day.