تاثیر ترجمه تعدادی از متون پهلوی دینی بر بخشی از فضای فکری و فرهنگی عصر نخست خلافت عباسیان (132 – 232 ه.ق)

نثر فنی در روزگار ساسانیان (652-226 م.) موضوعات گوناگونی را در بردارد که متون دینی پهلوی را نیز شامل می شود. در واقع ساختار حکومت ساسانیان که بر پایه آئین زرتشت استوار بود باعث شد تا عمده منابع آن دوران به مسائل دینی اختصاص یابد. با سقوط دولت ساسانی دیانت زرتشت در انزوا قرار گرفت و به همین دلیل روحانیون زرتشتی جهت جلوگیری از نابودی آن به تالیف کتب ادامه دادند تا از این طریق هویت و فرهنگ ایرانی را در برابر اسلام حفظ نمایند بویژه در زمان خلافت عباسیان و با تاسیس بیت الحکمه ایرانیان فرصت یافتند تا علاوه بر نگارش کتاب به ترجمه آن نیز بپردازند تا به نوعی بر فضای سیاسی و اجتماعی عصر نخست خلافت عباسی (132-232ه.ق) تاثیرگذار باشند. این نوشتار با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل، ابعاد این موضوع را بررسی می نماید. یافته های اصلی پژوهش نشان می دهد که تالیف متون پهلوی دینی باعث شد تا رسوم و سنن ایرانیان در جامعه اسلامی اشاعه یابد و از طرفی هم پیروان ادیان دیگر نتوانند همانند زرتشیان از نفوذ زیادی در دربار عباسیان برخوردار باشند و از این نظر با توجه به موقعیت جغرافیایی و جمعیتی ایران و مردمان نومسلمان این سرزمین که به قوم عرب نزدیکی بیشتری داشتند برخلاف مسیحیان که هنوز به بیزانس علاقه نشان می دادند مجبور بودند تا با اقدامات فرهنگی خاطره ساسانیان را زنده بدارند و بدین صورت مدنیت خود را حفظ کنند.

The Impact of Translation of Some Religious Pahlavi Texts on a Part of the Intellectual and Cultural Environment of the First Age of the Abbasid Caliphate (132223 AH)

Technical prose in the Sassanian era (262652AD) includes a variety of topics that include Pahlavi religious texts. In fact, the structure of the Sassanian rule, based on the Zoroastrian jurisprudence, caused the major resources of that period to be devoted to religious issues. With the collapse of the Sassanid state, Zoroastrianism was in isolation and so Zoroastrian clergy continued to write books to prevent it from being destroyed in order to maintain the identity and culture of Iran against Islam, especially during the time of the Abbasid caliphate, and with the establishment of the Beit alhakmah, the Persians had the opportunity to translate it in addition to the writing of the book, in some way on the political and social space of the first era of the Abbasid Caliphate (132232AH) are effective. This paper examines the dimensions of this issue using a historical research based on description and analysis. The main findings of the research show that the compilation of Pahlavi religious texts has caused the Iranian traditions to spread in Islamic society and, on the other hand, followers of other religions can not have much influence in the court of the Abbasid, just like Zoroastrians and in view of the geographical and demographic location of Iran and the newly Muslim people of this land that were closer to the Arab people, unlike Christians who still favored the Byzantine Empire, they had to resort to cultural measures Resurrect the memory of the Sasanians and thus preserve their civilization.