>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی ناهمخوانی‌های فنی و تکنیکی نقوش‌برجستۀ انسانی کاخ‌های آپادانا و سه‌دروازه (تالار شورا) در تخت‌جمشید  
   
نویسنده رایگانی ابراهیم ,موسوی کوهپر مهدی ,هژبری نوبری علیرضا
منبع نگره - 1395 - دوره : 11 - شماره : 37 - صفحه:4 -17
چکیده    نقوش‌برجستۀ تخت‌جمشید یکی از مهم‌ترین یادگارهای دورۀ هخامنشی در ایران به شمار می‌رود که به مثابه چکیده‌ای از هنر، معماری، سیاست، اقتصاد و مدیریت این دوره درخشان از تاریخ ایران توجه دانشمندان علوم مختلف را به خود جلب کرده است. این نقوش، به‌واسطۀ ماهیت تاریخی خود، به‌عنوان یک منبع موثق برای تحلیل بسیاری از مسایل مدیریتی امپراتوری هخامنشی، واجد اهمیت فراوانی هستند. از منظر گونه‌شناسی، یکی از گروه‌های چندگانۀ نقوش‌برجستۀ تخت‌جمشیدْ نقوش انسانی است. بررسی این گروه مستلزم تعریف معیاری است که در میان نقوش صحیح و سالم در تخت‌جمشید وجود دارد. برخی از نقوش‌برجستۀ تخت‌جمشید دچار نواقص و ناهمخوانی‌هایی در بازنمایی شده‌اند که هر قسمت از این نقایص به یک یا چند عامل وابسته است. حجار و طراح از مهم‌ترین عوامل این ناهمخوانی‌ها و نقایص به شمار می‌روند. تغییرات سبکی و گذر زمان نیز مزید برعلت شده و در بروز این ناهمخوانی‌ها در نحوۀ بازنمایی نقوش مذکور تاثیرگذار بوده‌اند. آنچه اهمیت دارد موظف کردن حجار به تولید برخی از نقوش تکراری بوده که منجر به پدید آمدن نقوشی با ظاهری مشابه ولی درعین حال متفاوت از هم گردیده است که با تامل دقیق در آنها می‌توان تفاوت‌ها و حتی ناهمخوانی‌های موجود را دریافت. در کل ناهمخوانی‌های موجود میان نقوش‌برجستۀ تخت‌جمشید نشان از یک نظام پیچیدۀ مدیریتی دارد که در لابه‌لای آن، به‌واسطۀ نبود سازماندهی یکپارچه، دچار ناهماهنگی پنهان بوده است. این ناهماهنگی در قالب ناهمخوانی در بازنمایی نقوش‌برجسته بروز یافته است. هدف این مقاله تشریح برخی از جنبه‌های مدیریتی در ایجاد نقوش‌برجستۀ تخت‌جمشید است و به پرسشی با این مضمون پاسخ می‌دهیم که ناهمخوانی‌های فنی و تکنیکی نقوش انسانی تخت‌جمشید در چه مکان‌هایی از این مجموعه دیده می‌شود و دلیل ایجاد چنین ناهمخوانی و ناهمگنی چه بوده‌است. گردآوری نمونه‌ها به‌سبک میدانی بوده که در نهایت با مقایسه تصویری مورد بررسی قرار می‌گیرند.
کلیدواژه نقوش‌برجستۀ انسانی، تخت‌جمشید، دورۀ هخامنشی، حجاران، ناهمخوانی
آدرس دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, ایران
پست الکترونیکی hejebri@modares.ac.ir
 
   Scrutiny on Humanitarian relief of Apadana and threeDoors Palace at Persepolis to Technical and Stylist Asymmetry  
   
Authors Raiygani Ibrahim ,Mousavi Kouhpar Seyed Mehdi ,Noubari Ali Reza Hejebri
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved