تحلیل نمادشناسانه نقش‌مایه‌های قالی باغی عصر زند

قالی باغی از جمله هنرهای مطرح در طول تاریخ هنر ایران بوده است. در عصر زند بستری از نقش‌مایه‌های گوناگون در این قالی فراهم شد. این نقوش به گونه‌ای ترکیب‌بندی شده که در ضمن حفظ الگوهای سنتی دستآوردهای نو هم به دست آید. این پژوهش با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و با مطالعه موردی بر روی نقوش یک نمونه قالی‌ باغی عصر زند انجام شده است. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی، همچنین ابزار گردآوری داده‌ها شامل منابع اسنادی، تهیه برگه شناسه (فیش). و مشاهده قالی‌های موجود در موزه‌ فرش ایران و موزه‌های خارج از کشور، همانند متروپولیتن، هنرهای اسلامی برلین، ویکتوریا و آلبرت، بروکلین و ارمیتاژ بوده که از میان قالی‌های منسوب به دوره زند تنها یک نمونه قالی برای مقاله حاضر گزینش شده است. تحلیل نقوش‌ نشان می‌دهد که نقش‌مایه‌های نمادین، بر مفاهیم اسطوره‌ای دلالت ضمنی داشته و با یکدیگر ارتباط مفهومی دارند. نقش‌مایه‌های عصر«زند»‌ در قالی باغی از عناصر فرمی و مضمونی الگوهای گذشته الهام گرفته‌اند. این عناصر، علاوه بر تکرار نقوش سنتی، در ترکیب بندی نقوش خلاقیت داشته‌اند.