بررسی تصویرسازی زندگی حضرت فاطمه زهرا(س) در نسخه های چاپ سنگی طوفان البکا

زهد و پارسایی، علم و کمالات، صداقت، نور عفاف و حجاب از ویژگیهای شخصیتی و ابعاد زندگی حضرت فاطمه زهرا(س) است اما آثار تصویرسازی شده محدودی از ایشان یافت شده است از جمله کتاب طوفان البکا که از محبوب ترین و شاخص ترین کتابهای مصور از ایمه(ع) در دوران قاجار در میان عموم مردم به خصوص ذاکرین اهل بیت بوده است، شامل تصاویری از زندگی حضرت فاطمه(س) می باشد. در این راستا تحقیق و اطلاعات مورد نظر با استفاده از روش میدانی و کتابخانه ای جمع آوری شده و بر اساس بررسی نسخه های مصور چاپ سنگی طوفان البکا موجود بین سالهای 1270 هـ ق تا سال 1355 هـ ق از سازمان اسناد ملی به روش توصیفی، تحلیلی و با هدف بیان و ارزیابی نمادها، ترکیب بندیها و ویژگیهای تصویری شخصیت و زندگی حضرت زهرا(س) از جمله حجاب ایشان انجام شده است. همچنین مسیله مورد نظر آن است که تصویرسازی این بانوی بزرگوار دارای چه شاخصه متمایزی نسبت به سایر شخصیتهای مصور است؟ فضاسازیها و ارتباط با معانی تصاویر چگونه بوده و آیا از شیوه طراحی مربوط دوره خاصی تبعیت کرده است؟با توجه به نتایج حاصله، این کتاب، شامل بیشترین تصاویر از صدیقه کبری(س) در میان سایر نسخ سنگی می باشد که به مرور به دست فراموشی سپرده شده است، علارغم یافته های قبلی محققان، اولین نسخه سنگی مصور قابل دسترس متعلق به سال 1270 هـ ق است. این آثار در بسیاری از فضاسازیها، فرمهای بیانی و سایر عناصر تابع نگارگری درباری در دوران قاجار و بیان اساطیری در هنرهای ایران باستان و رنسانس هستند. هنرمند با روش طراحی هاشورزنی خطی(سیاه و سفید)نورانیت، حجاب، ادب و جمال نورانی حضرت زهرا(س) را با جنبه آرمانی، شخصیت محور، ایستا و متقارن در فضاسازی و طراحی اندامها و لباسها به گونه ای که بانوی بزرگوار معمولا با عناصر مورد نظر، شاخص و موکد شده است اما در برخی از این تصاویر موفقیت چندانی در این زمینه دیده نمی شود.