پژوهشی درباره بنیان‌های معنایی قاب در هنر ایران قبل از اسلام

قاب، به‌عنوان عنصری تاثیرگذار در هنر ایرانی، در کهن‌ترین آثار به‌جای‌مانده از هنر ایران مجال بروز پیدا کرده و در دوره‌های بعد نیز با جلوه‌های متنوعی در هنر ایرانی تداوم داشته است. نقش قاب به‌عنوان عنصری معنوی در ایجاد حریمی امن و فضایی به‌دور از تعرض نیروهای مخرب، به‌واسطه پاسداری و حفظ احترام و تقدس نقش‌مایه‌ها، قابل‌توجه است. این مقاله در پی پاسخ به آن است که: بنیان‌های معنایی نهفته در قالب قاب در هنر ایران قبل از اسلام چیست؟ هدف از این پژوهش بررسی و شناسایی مولفه‌های اصلی بنیان‌های معنایی قاب در هنر ایران باستان است که علاوه بر وجود جنبه زیبایی‌شناسانه در قاب به آن مفهوم و کارکرد نیز بخشیده است. روش تحقیق بر اساس هدف بنیادی نظری و ازنظر ماهیت و روش توصیفی‌تحلیلی و شیوه گردآوری مطالب کتابخانه‌ای بوده است. یافته‌های تحقیق نشان‌دهنده آن است که نیاز به امنیت و حریم امن، در سایه پناه بردن به نیروهای خیر و محفوظ ماندن از آسیب نیروهای شر و اندیشه بازتولید پردیس‌های زمینی به‌مثابه مثالواره‌هایی از پردیس‌های آسمانی، می‌تواند به‌عنوان بنیان‌های معنایی قاب در هنر ایران قبل از اسلام مطرح گردد.