گلیم حافظ نگاره بزکوهی از دوران باستان

اهمیت نقوش حیوانی از دیرباز در هنرایرانی قابل مشاهده است. این نقوش حیوانی گاه به سبب کاربردشان از جنبه کشاورزی و تغذیه، به عنوان نمادی از خدایان، سلطنت و یا عناصری از کاینات به شمار آمده اند. در میان نقوش حیوانی، نگاره بزکوهی از اهمیت بسیار برخوردار است. این نقش در دوران-باستان کارکردی بیش از یک نقش تزیینی داشته، و نماد طلب باران و برکت بوده است. از عصرساسانی و سپس دوران اسلامی که اعتقادات وگرایش های هنر وفرهنگ تغییرات اساسی داشته، نگاره بزکوهی نیز به حاشیه رفت وبیش ترین کارکرد خود را در دست بافته های روستایی وعشایری حفظ نمود. هدف مقاله پیش رو جست و جوی علت تداوم وحفظ این نقش در هنر باستان وسپس دوام آن در هنر گلیم است. این تحقیق با توجه به –نگاره های در دسترس از دوران پیش از تاریخ تاکنون، با روش مقایسه اسناد به جا مانده در دوران مختلف و روش توصیفی - تحلیلی، ردپای حضور بزکوهی و معنای آن را در هنرایران مورد بررسی قرار داده است. روش گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه ای است. به نظر می رسد این نقش از دیرباز بر سنگ نگاره ها وجود داشته و با توجه به عقاید وآیین مردمان گذشته به عنوان نماد باران، باروری وفراوانی شکل گرفته و از نسلی به نسل دیگردر هنرباستان انتقال یافته و در دست بافته های عشایری که از آسیب تغییرات روز در امان بود، محفوظ مانده است. نزدیکی این نقش با زندگی، معاش ومحیط زیست وآرزوهای بافنده و انتقال سنتی آن طی قرن ها، موجب حفظ آن در میان بافته های عشایری تا به امروز است. بی آن که بافنده امروز برمعنای دقیق این نقش آگاه باشد حافظ آن است و به این ترتیب گلیم محمل یک نگاره و آرمان باستانی گشته است.