تحلیل تطبیقی سفالینههای مینایی و کاشیهای زرینفام (سده 6 تا 7 هجری) با نگارههای نسخه کلیله و دمنه 707 ه.ق آلاینجو
|
|
|
|
|
نویسنده
|
سامانیان صمد ,پورافضل الهام
|
منبع
|
نگره - 1396 - شماره : 44 - صفحه:5 -19
|
چکیده
|
این پژوهش به تحلیل ترکیببندی و مطالعه مشخصههای تصویری سفالینههای مینایی پیش از مغول (سده ششم و اوایل سده هفتم هجری)، کاشیهایزرینفام ایلخانی (کاشان سده هفتم هجری) با نسخه کلیله و دمنه آلاینجو (شیراز 707 ه.ق) میپردازد. هدف از این پژوهش تطبیق مولفههای تصویری این آثار است که در ادوار مختلف با ماهیت و مضامین متمایزی ترسیم شدهاند. همچنین در پی یافتن الگویهای همانند و زمینههای پیدایی وجوه همسان با وجود فاصله زمانی دو سده در آثار مذکور است. سوالات پژوهش عبارتند از: 1. بهکارگیری کدام الگوهای مشابه در تصویرنگاری آثار مذکور تداوم یافته است؟ 2. آیا میتوان نگارههای نسخه کلیله و دمنه آلاینجو را دارای منشا اثرپذیری مشترک یا ملهم از سفالینههای مینایی و کاشیهای زرینفام دانست؟ این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی انجام شده است و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ایی صورت گرفته است. نتیجه پژوهش نشان میدهد علیرغم دگرگونیهای سیاسی، اجتماعی و رسوخ فرهنگهای مختلف در خلال سده ششم تا هشتم هجری، تاثیرپذیری و استمرار سنتهای تصویری همانند، نظیر مبانی کهن و باستانی در این آثار مشاهده میشود. سیاستهای فرهنگی حاکمان، بسترهای اقتصادی نظیر توسعه تبادلات تجاری بین شیراز و شهرهای سازنده این سفالینهها (نظیر کاشان، ری یا نیشابور) در این ادوار، شکلگیری نظاممند آموزش و رواج مهاجرت هنرمندان (به خصوص در ادوار بعد از حمله مغول به فارس)، در ملهم بودن نگارههای این نسخه از سفالینههای مذکور تاثیرگزار بوده است.
|
کلیدواژه
|
سفال مینایی، کاشی زرین فام، نگارگری، کلیله و دمنه، سلجوقیان، ایلخانیان، آلاینجو
|
آدرس
|
دانشگاه هنر تهران, دانشکده هنرهای کاربردی, ایران, دانشگاه هنر تهران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
elham.pourafzal@gmail.com
|
|
|
|
|