مباحثی در معرفت شناسی

علم و ادراک بطور کلی و از هر گونه و نوعی که باشد ، شانی جز حکایت و کشف از ماورا واقعی خود ندارد و این خاصیت از ذات آن جوشیده و گویای مطابقت از دیدگاه عالم و مدرک است و لذا ناگزیر از وجود مطابقی در ظرفی است از ظروف نفس الامر ، که از آن بر گرفته شده حکایت می کند و همین امر محقق ملاک ارزشمندی جمیع علوم خواهد بود. این حکایت گری و مطابقت نمایی که از حاق معنای علم برآمده و از آن قابل تفکیک نبوده امری اجتناب ناپذیر است چه در امور تصدیقیه و چه در امور تصوریه .بتعبیر دیگر ، چنانچه هر یک از مطابقت و عدم مطابقت ، بتنهایی حاکم بر ادراک بشری باشد ، قداست و ارزش علم به زیر سوال رفته و بلکه از میان رخت بر بندد ؛ چرا که عدم مطابقت کلی دروازه ای آشکار بسوی سوفسطیگری و هلاکت است و صورت مطابقت کلی به معنی تابعیت حقیقت نسبت به اندیشه بوده و نتیجه ای جز نسبیت حقیقت و بطلان آن نخواهد داشت.این نحوه مطابقت علمی همان است که معرفت شناسان عموما از کلیت و عدم تخلف آن ، تنها در حوزه تصورات دم زده اند .