عالم خیال

عالم مثل یا عالم برزخ عالمی است فاصل میان عالم مادیات و عالم مجردات محضه (‌عالم عقول ) . برخی از حکما به این مراتب سه گانه عوالم ، سه نوع ادراک را نیز متناظر نموده اند که عبارتند از : ادراکات حسی ، خیالی و عقلی .عالم مثل معلقه سهروردی مربوط به همین عالم برزخ یا مثال است . البته وی با مثل افلاطونی که عالم عقول عرضیه و ارباب انواع است نیز موافقت دارد . اما اشتراک این دو مثل ، لفظی است نه معنوی . سهروردی به سه انسان نیز معتقد است : انسان جسمانی ، نفسانی و عقلانی ، و نسبت قوا و ادراکات هر یک از این سه انسان با یکدیگر ، به ترتیب صعود عبارتست از نسبت ظل و ذی ظل یا دانی با عالی ؛ و حکایت ادراکات نفسی از وجوه و اعتبارات ادراکات عقلی نیز ، مهر اعتباری است بر قاعده الواحد لا یصدر منه الا الواحد ‌(‌از واحد جز واحد صادر نمی شود )‌.از نظر سهروردی صور خیالیه، ابداع نیروی تخیل انسان نیست بلکه نیروی تخیل ، مظهر صور خیالی است . به علاوه رمز حل مسئله برزخ خواندن جسم مادی و صور معلقه و معضل ظهور و خفا در این بین ، در اینجا نهفته است که خفی بودن جسم مادی با مظهر بودن آن برای صور معلقه ، منافاتی ندارد .