نظریه «خلق از عدم» در حکمت متعالیه

نظریه «خلق از عدم» یکی از مباحث محوری در هستی شناسیِ ملاصدرا است. او بر اساس حرکت جوهری و با استناد به قرآن، برهان و عرفان، عالَم را حادث زمانی میداند. این در حالی است که در فلسفه مشا ، عالَم قدیمِ زمانی و حادث ذاتی است در فلسفه اشراق عالم تجلی و ظهورِ نورالانوار و ذاتاً متاخر از خداوند دانسته شده است و در عرفان نیز با استناد به اعیان ثابته، خلق از عدم پذیرفته و تفسیر میگردد. در حکمت متعالیه با نقد و بررسی آرا متکلمین و فلاسفه بر اساس نظریه خلق مدام، با استدلال عقلی و شهود اشراقی ثابت میشود که جز خدای واحد هیچ موجودی قدیم ذاتی و قدیم زمانی نیست و اعتقاد به توحید خالص تنها با نظریه خلق از عدم و حدوثِ ذاتی و زمانیِ عالَم امکانپذیر است.