چگونگی پیدایش کثیر از واحد ( نظام فیض ) از نظر عرفا

از نظر عرفا اولین صادر، وجود منبسط لابشرط قسمی است - چون مقید به قید اطلاق است - نه لا بشرط مقسمی که بنحو بساطت و بنهج شرافت واجد جمیع کمالات مادون خود است و عرفا از آن بنامهای مختلف ( از قبیل روح کلی، روح اعظم، روح قدس اعلی، قلم اعلی،‌ فیض مقدس، حقیقت محمدی، ...) یاد می کنند و برای هر یک از این اسامی وجوه تسمیه ای ذکر کحرده و نیز ادله ای برای اثبات نظر خویش بیان نموده اند. برای آشنایی با دیدگاه عرفا درباره نظام فیض،‌ بهترین موضع، بحث حضرات خمس است و در این موضع عرفا سلسه مراتب (‌آفرینش) مظاهر وجود را بیان کرده اند، که اولین مرتبه آن فیض مقدس( عالم اعیان ثابته) و دومین عالم، عالم ارواح جبروتی و ملکوتی، سومین عالم، عالم مثال و چهارمین عالم، عالم ملک و پنجمین عالم، عالم انسان کامل( کون یا حضرت جامع) است.