مقایسه رابطه نفس و بدن از دید رفتارگرایی فلسفی و ملاصدرا

بحث از رابطه‌ نفس و بدن همواره از مسائل چالش‌برانگیز بوده است. مهمترین مشکل در این بحث، چگونگی رابطه‌ نفس «بمثابه وجودی مجرد» با بدن «بمثابه وجودی مادی» است. بسیاری از اندیشمندان برای ‌پاسخ به این مسئله، نظریاتی ارائه کرده‌اند. در پژوهش حاضر، با روش توصیفی ‌ تحلیلی، به بررسی و مقایسه‌ دیدگاه رفتارگرایی ‌که یکی از نظریات مهم در فلسفه» ذهن است‌‌ با دیدگاه ملاصدرا بعنوان برجسته‌ترین فیلسوف اسلامی، پرداخته شده است. نتیجه اینست که هم رفتارگرایان و هم ملاصدرا در شمار یگانه‌انگاران نفس‌(ذهن) و بدن جای دارند، با این تفاوت که از نظر رفتارگرایان، نفس و حالات نفسانی چیزی جز رفتار بیرونی انسان نیست؛ در واقع، در این رویکرد تجرد نفس و حالات غیرمادی آن انکار میشود. اما ملاصدرا با استفاده از مبانی خاص خود، از جمله حرکت جوهری اشتدادی و جسمانیه‌الحدوث‌‌بودن نفس، رابطه‌ نفس و بدن را از نوع ترکیب اتحادی میداند. در نگاه او، نفس در عین اینکه جوهری واحد است، بدلیل اشتمال بر مراتب گوناگون، هم از مرتبه‌ مادیت و جسمانیت و هم از مراتب تجرد ‌ اعم از تجرد مثالی و عقلی‌ برخوردار است. بعبارت دیگر، یک حقیقت واحد متصل است که در مراتب پایین، بدن و در مراتب بالا، نفس است.

A Comparison of the Body-Soul Relationship in Philosophical Behaviorism and Sadrian Philosophy

The discussion of the relationship between the soul and body has always been a challenging problem. The most important problem with this discussion is the quality of the relationship between the soul as an immaterial existence with the body as a material existence. Many thinkers have presented some theories in response to this problem. Following a descriptiveanalytic approach, the present study examines and compares behaviorism, which provides some of the important theories in the philosophy of the mind, with the view of Mullā Ṣadrā as the most prominent Islamic Philosopher. The findings of the study indicate that both behaviorist and Mullā Ṣadrā believe in the oneness of the soul and body. However, behaviorists conceive of the soul and mental states as nothing but external human behavior. This approach in fact rejects the immateriality of the soul and its mental states, while Mullā Ṣadrā considers the relationship between the body and the soul as integration through unification based on some of his own principles including the graded transsubstantial motion and the soul’s corporeal origination. In his view, the soul, while being a single substance, enjoys both a material and corporeal level and different levels of immateriality – including Ideal and rational types – because of its graded nature. In other words, there is a single conjunctive truth that appears in the form of the body at lower levels and as the soul at higher levels.