فلسفۀ امامت و جایگاه آن در اندیشه ملاصدرا‎؛ با تاکید بر شرح اصول کافی

‌تامّل در مباحث کتاب شرح الاصول‌الکافی‌ ‌نشان میدهد که صدرالمتالهین در این اثر سعی نموده امامت و ماهیت آن ‌را ‌‌‌‌‌‌بعنوان مقامی انتصابی از جانب خداوند‌ با حقیقتهای بیان شده در سخنان ائمه‌ معصومین(ع) تفسیر و تطبیق نماید. ملاصدرا ‌با وجود صبغه‌ عقلی و شرعی مفهوم امامت و رهیافتهای گوناگون در این زمینه‌، هرگز به قرائت بشری و غیرالهی از این منصب نپرداخته، بلکه با اصالت‌بخشی و توجه به آموزه‌های روایی و باورهای کلامی شیعه، در تبیین روایات «کتاب الحجه‌» بعنوان بخشی از کتاب الکافی، بر فرابشری و الهی‌بودن این مقام‌پافشاری میکند. او هنگام بحث از مفهوم امامت، ضمن طرح و نقد دیدگاه فرقه‌های مختلف اسلامی در موضوع نصب، وجود امام(ع) را براساس قاعده‌ امکان اشرف ضروری میداند و ویژگیها و امتیازهایی را برای اثبات حجت‌بودن امام(ع) برمیشمارد.

Philosophy of Imāmah and its Place in Mullā Ṣadrā’s Philosophy with an Emphasis on Sharḥ Uṣūl al-Kāfī

A study of the discussions of the book Sharḥ uṣūl alkāfī reveals that Mullā Ṣadrā has tried in this book to interpret Imāmah (leadership) and its nature – as a position appointed by God – based on the truths in the words of the Infallible Imams. In spite of the rational and shar‘ī nature of the concept of Imāmah and the different approaches to it, Mullā Ṣadrā has never provided a humanoriented and nondivine interpretation of this position. Rather, through granting principliality and attending to the narrative and Kalāmi beliefs in Shi‘ism, he emphasizes the ultrahuman and divine status of this position when explaining the narrations in kitāb alḥujjah as a section of alKāfī. When discussing the concept of Imāmah and while posing and criticizing the views of various Islamic sects regarding the problem of appointment, Mullā Ṣadrā acknowledges that the existence of Imam is necessary based on the principle of the noblest possibility. Moreover, he refers to certain features and privileges in order to demonstrate that Imām is the proof of God.