معرفت شهودی صدرا در بوته نقد

دیدگاه صدرالمتالهین در مقوله شناخت بگونه ای است که از یکسو عقل را در درک حقایق توانا می داند و بدیده مثبت انگاری و با استشهاد از قرآن اهل تعقل را می ستاید و عقل را اشرف خصال ، ملاک تکلیف و سرور سایر قوا تلقی می کند و می گوید پاداش هر کس با اندازه عقل اوست واز سویی دیگر حاضر نیست بعلت محدودیت ها و ناتوانی های عقل ، حاکمیت بی چون و چرای آن را در همه عرصه ها بپذیرد . او پس از عبور از مرز عقل و در مقام بررسی ساحت عرفان ، ویژگیهای شناخت شهودی را بر می شمرد و در نهایت معقد می شود که حداقل بخشی از حقایق یا طور و محله ای از حقیقت وجود دارد که عقل از دستیابی به آن محروم است و برای وصول به آن باید شیوه هایی دیگر را بکار بست . بر همین اساس صدرالمتالهین از نوع دیگری ازمعرفت سخن بمیان می آورد که فعالیت عقلی صرف برای دستیابی به آن کفایت می کند و نام این نوع معرفت را کشف می نهد و می گوید :‹‹ من لا کشف له لا علم له ››.