ابهاماتی چند در مسئله اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پلنگی منیره
|
منبع
|
خردنامه صدرا - 1382 - شماره : 31 - صفحه:38 -50
|
چکیده
|
بنظر می رسد که مسئله اصالت وجود با آنکه بعنوان یکی از ابداعات و نیز از جمله بنیادیترین مسائل فلسفه صدرایی معرفی می شود ، از برخی ابعاد مبهم است و حتی گاه برخی دیگر از موضعگیریهای چنین فلسفه ای را نیز دچار ابهام و یا حتی تهافت می کند .برای روشن ساختن این ادعا ، نخست باید بررسی کرد که آیا می توانیم منظور دقیق و روشنی از ملاصدرا برای معنای اصالت بیابیم ، تا در کنار آن معنایی را که از اعتباری بودن ماهیت اراده می شود دریابیم و اگر چنانچه ماهیت خارجی نیز ، در کنار ماهیت ذهنی - که مقتضای فرض ایشان در مبحث وجود ذهنی است تحققی ، هر چند بمدد وجود ، دارد ، نسبتش با وجود اصیل چگونه است ؟ از سوی دیگر ، چگونه می توانیم چیزی را که بهر نحوی از انحا هر چند بالوجود و بضرب من الاتحاد مع الوجود تحقق خارجی دارد ، اعتباری می خوانیم .با ورشن ساختن نحوه ارتباط وجود اصیل با ماهیت خارجی ، در واقع می توان بار دیگر معنای اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت را مورد سنجش و ارزیابی قرار داد . بیشک بهترین راه ، بررسی تعالیم ملاصدرا از عبارات خود اوست تا از این طریق روشن گردد که این ابهام ریشه در عبارات خود او دارد ، و نهایتا منشا این ابهام را در نوعی خلط میان ماهیت مفهومی و ذهنی با ماهیت خارجی می توان یافت .
|
کلیدواژه
|
وجود و ماهیت ، ماهیت بالمعنی الاعم ، جعل ، وحدت و کثرت ، واسطه در عروض ، اتحاد ، اصالت و اعتباریت ، ماهیت بالمعنی الاخص ، معقول اولی و معقول ثانی ، واسطه در ثبوت ، حیثیت تقییدیه و حیثیت تعلیلیه .
|
آدرس
|
مدرسه عالی شهید مطهری, گروه فلسفه
|
|
|
|
|
|
|