جنبه‌های روانی تحریم، ریسک بازارها و مقاوم‌سازی اقتصاد

یکی از عوامل موثر برمدیریت وکنترل تحریم‌ها ومقاوم‌سازی اقتصاد دربرابرآن، مدیریت آثار روانی آن است. به‌طوری طبیعی تحریم‌ها آثار روانی متعددی ایجاد می‌کند که ازجمله آن ایجاد نوسان در بازارهای حیاتی اقتصاد است و در نتیجه مواجهه صحیح با آن نقش زیادی در مدیریت نوسانات بازارها دارد. این مقاله، به تجزیه‌وتحلیل ‌تاثیر متقابل جنبه‌های روانی تحریم‌ها وریسک بازار ارز، مسکن وبورس با استفاده از الگوی خود رگرسیونی (var) و داده‌های ماهانه سال 1385 تا1399 می‌پردازد و باتحلیل نتایج به‌دست‌آمده‌ راهکار‌هایی را برای مقاوم‌سازی اقتصاد پیشنهاد می‌کند. نتایج این الگو نشان ازوجود رابطه متقابل بین اثرروانی تحریم وریسک بازار در کوتاه‌مدت و بلندمدت دارد. اثر روانی تحریم‌ها ریسک بازار ارز و بورس را افزایش و ریسک نوسانات بازار مسکن را کاهش می‌دهد و در مقابل افزایش ریسک نوسانات بازارها ارز و بورس منجر به افزایش اثر روانی تحریم‌ها در جامعه می‌شود. به‌عبارتی‌دیگر ادراک عمومی غالب و تصور ذهنی ایجادشده در جامعه، اثرگذاری تحریم‌ها را بیشتر نشان می‌کند و این کمک شایانی به تحریم کنندگان برای افزایش فشار می‌کنند. در نتیجه پیشنهاد می‌شود از طریق کوچک‌سازی جنبه‌های روانی تحریم، بی‌اهمیت نشان دادن آن‌ها و بیان و اجرای راهکارهای دور زدن تحریم تا حد زیادی فشار‌های ناشی از نوسانات بازاررا کنترل کرد

psychological aspects of sanctions, market risk and economic resilience

one of the effective factors in managing and controlling sanctions is managing its psychological effects. naturally, sanctions have a number of psychological effects, including fluctuations in the vital markets of the economy, and as a result, dealing with them properly plays an important role in managing market fluctuations. this article analyzes the interaction between the psychological aspects of sanctions and foreign exchange market, housing and stock market risk using the (var) model. the results of this model show that there is a correlation between the psychological effect of sanctions and the risk of market in the short and longterm. the psychological effect of sanctions increases the risk of foreign exchange and stock market and reduces the risk of fluctuations in the housing market, and in contrast, the increased risk of currency and stock market fluctuations leads to an increase in the psychological effect of sanctions on society. in other words, the public perception and mental image created in society show the effectiveness of sanctions and this is a great help to sanctioners to increase pressure. it is suggested that by minimizing the psychological aspects of sanctions, showing their insignificance, the pressures of market fluctuations are largely controlled.