واکاوی فرجام احزاب سیاسی در مجلس پنجم شورای ملی

واکاوی نحوه کنش احزاب سیاسی در دوره بعد از انقلاب مشروطه، بخصوص در مجلس پنجم شورای ملی از اهمیت بالایی برخوردار است. عملکرد و ناکارآمدی احزاب سیاسی در این دوره از ادوار مجلس، زمینه را برای به قدرت رسیدن پهلوی اول(رضاخان) فراهم نمود. سئوال اصلی این است که چگونه احزاب سیاسی زمینه انتقال قدرت از قاجاریه به پهلوی را تسهیل و فرجام فعالیت سیاسی خود را رقم زدند؟ فرضیه اصلی این است که احزاب سیاسی به روش های متفاوتی مانند عدم انسجام سیاسی، ضعف نگرش تعامل سیاسی، تشت و اختلاف عقیده، زمینه این انتقال سیاسی را فراهم نمودند. پرداختن به نقش احزاب سیاسی در چگونگی انتقال قدرت و مشارکت در امر قدرت سیاسی مهم و حائز اهمیت است. احزاب سیاسی به عنوان سازمان های مشارکت دهنده سیاسی مردم و انتقال دهنده مسالمت آمیز قدرت از یک مرحله به مرحله بعد ، نقشی مهم در  ادوار تاریخی بدنبال داشته اند. بر  همین اساس پرداختن به این گونه مباحث، درکی از گذشته و چراغی برای آینده و زمینه ای بر شناخت رویکرد و نگرش احزاب سیاسی را در هر دوره ای فراهم می نماید. روش تحقیق تاریخی و توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری مطالب کتابخانه ای است.

Reviewing the fate of political parties in the fifth national parliament

It is so important to investigate how political parties operated during the post constitutional revolution period, especially in the fifth national parliament. The performance and inefficiency of political parties during this period of the parliamentary cycles paved the way for the first Pahlavi (Reza Khan) to come to power. The principal question is that how did the political parties facilitate the transfer of power from Qajar to Pahlavi and determine the result of their political activity. The main theory is that the political parties paved the way for this political transmission through various ways, such as lack of political cohesion, weak attitude in political interaction, dissension and diversity of views. It is important to address the role of political parties in how to transmit power and participate in the issue of political power. Political parties as organizations which provide political participation for people and transmit power peacefully from one step to the next, have played an important role during historical periods.  Accordingly, addressing such issues provides an understanding of the past, a light for the future and a context for recognizing the political parties’ attitudes and approach in each period. The research approach is historical and analyticaldescriptive; and for collecting material the library method is used.