واژه‌های طوسی در الابنیه عن حقایق ‌الادویه

الابنیه عن حقایق‌الادویه نوشتۀ ابومنصور موفق بن‌علی هروی، کهن‌ترین کتاب پارسی موجود در داروشناسی است و یکی از رونوشت‌های آن، که در 447ق به خامۀ‌ اسدی طوسی کتابت شده، کهن‌ترین نسخۀ به دست آمده و نخستین متن کامل تاریخ‌دارِ فارسی است. ابومنصور هروی این کتاب را بر پایۀ‌ گویش هروی نوشته و اسدی طوسی نیز، بر پایۀ گویش طوسی، از آن رونویسی کرده است. با بررسی این کتاب درمی‌یابیم که بسیاری از واژه‌های آن و شیوۀ تلفظ آن‌ها ـ با توجه به این‌که دست‌نویس کهن کتاب اعراب‌گذاری شده ـ در گویش‌های خراسان زنده مانده ‌است. در این پژوهش، شماری از واژه‌های الابنیه که در گویش طوسی و در تنها دنبالۀ زندۀ آن ـ لهجۀ مشهدی ـ برجای مانده، همراه با نمونه‌هایی از کاربرد آن‌ها در دیگر گویش‌های خراسان بزرگ، بازیابی شده است.