غیاثی، شاعر وابسته به دستگاه غیاث‌الدین محمّدِ رشیدی وزیر

یکی از منابع مطالعه در تاریخ ادبیات فارسی سفینه‌ها و جُنگ‌های شعری، ادبی و تاریخی از هر دوره‌ای  است که گاه از آن‌ها آگاهی‌های دست‌اوّل و منحصربه‌فردی حاصل می‌شود. در جُنگ ادبی و تاریخی کهن و کم‌نظیری از اواخر عهد ایلخانی، محفوظ در کتابخانۀ مرعشی در قم که در این پژوهش «جُنگ ایلخانی مرعشی» نامیده می‌شود، سروده‌های شاعری متخلّص به «غیاثی» وجود دارد که در تبریز و در دستگاه غیاث‌الدین محمّد وزیر، فرزند خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی، فعّالیّت داشته و تاکنون در مطالعات تاریخ ادبی و شعرشناسی از او و سروده‌هایش یادی نشده است. این سراینده که ظاهراً تخلّص خود را از لقب همین ممدوح انتخاب کرده، بلافاصله پس از قتل او برایش مرثیه سروده است. کاتب یا یکی از کاتبان «جُنگ ایلخانی مرعشی» نیز که گویا خود در تبریز و نزدیک به این وقایع بوده، آن سروده‌ها را در جُنگ خصوصی خود که در این گفتار به آن استناد شده ثبت کرده است. در این پژوهش، علاوه بر بازجُست ردّ این سرایندۀ اوایل قرن هشتم هجری در سایر منابع، سروده‌های او در این منبع بازخوانی و تصحیح شده است.

ghiāsi , a poet attached to the office of the vizier ghiās al-din mohammad-e rashidi

one of the sources for studying the persian literature are safinas, anthologies of poetry and literary and historical collections from different periods, from which sometimes first-hand and unique information are obtained. in an exceptional literary and historical compendium from the ilkhānid time, preserved in the mar’ashi library at qom, referred to, in the present study, as “mar’ashi ilkhāni jong”, contains the verses of a poet, with the nom de plume “ghiāsi”, who worked at office of the vizier ghiās al-din mohammad, son of khwaja rashid al-din fazl al-allah of hamadan. however, no mention of him and his poetry has been made as yet in the studies on the history of literature and poetics. ghiāsi had apparently adopted his pen name from this vizier and eulogized him. so, when the vizier was murdered the poet wrote an elegy lamenting his death.the scribe or one of the scribes of the mar’ashi ilkhāni jong, who seems to have been present in tabriz at the time and close to the incident, recorded ghiāsi’s poetry in his personal jong adduced in this article where, in addition to tracing this early-8th century h./14 poet in other sources, his poetry in the above-mentioned jong has been reread and corrected.