دربارۀ نسخۀ برلین نوشتۀ حکیم یحیی بن الحسین الشاشی

در ضمن کتب خطی محفوظ در کتابخانۀ مرکزی برلین نسخه‌ای است منحصربه‌فرد، بی‌نام و بدون تاریخ تالیف، نوشتۀ حکیم یحیی بن الحسین الشاشی، از زمرۀ آثار اخلاقی  حکمی، در سی‌وشش باب. این اثرِ منثور به زبان فارسی و از گونۀ ماوراءالنهری است، که با توجّه به قراین تاریخی در قرن پنجم نگاشته شده‌است. نگارندگان، ضمن معرفی این دست‌نوشت، به بررسی متن‌شناختی نسخه در سه سطح آوایی، دستوری و واژگانی پرداخته‌اند. فارسی‌نویسی از ویژگی‌های بارز متن است و لغات عربی کم دارد. این متن گنجینه‌ا‌ی از کلمات و تعابیر ماوراءالنهری است. دیگر این‌که علی‌رغم غلبۀ فضای وعظ در متن، این دست‌نوشت به هیچ عنوان اثری املاگونه و از نوع مجلس‌گویی نیست.

Apropos the Berlin MS authored by Hakim Yahya b. al-Husain al-Shāshi

Among the manuscripts preserved in Berlin’s Central Library, there is a unique manuscript, untitled and undated, written by Hakim Yahya b. alHusain alShāshi on ethical and philosophical matters in thirtysix chapters. The work is in Persian prose and of Transoxiana character that, given certain historical evidence, must have been written in the 5th H./11th CE century.Introducing this MS, the present authors have addressed the textological aspects of the manuscript at phonological, lexical, and syntactical levels. Writing in pure Persian (Farsi) is one of the marked characteristics of this MS., with few Arabic words therein. The MS is a remarkable treasure of words and expressions used in Transoxiana. Besides, despite the dominance of a moralizing aura of the text, it is far from being a work of sermons and homilies.