ابیات تازه‌ای از غزلیات نزاری قهستانی (بر اساس دو نسخۀ کلیات او در کتابخانه‌های روسیه و تاجیکستان)

نزاری قهستانی یکی از شاعران معروف تاریخ ادب فارسی است که اشعار زیادی در قالب‌های مختلف، اعم از غزل، قصیده، مثنوی، رباعی و ... از او باقی مانده است. بیش از 1400 غزل از او چاپ شده و غزل‌هایی هم دارد که به چاپ نرسیده است. از بین غزل‌های چاپ‌شدۀ نزاری، ابیاتی در برخی دست‌نویس‌ها ضبط شده که در نسخۀ چاپی نیامده و از نظر مصحّح دیوان او دور مانده است. از مهم‌ترینِ این دست‌نویس‌ها نسخۀ ارزشمند کتابخانۀ سالتیکوف شچدرین روسیه (کتابت: 837ق)، و نسخۀ کتابخانۀ انستیتوی زبان و ادبیات فرهنگستان علوم تاجیکستان (کتابت: 972ق)، است که اکثر نسخه‌پژوهان و مخصوصاً نزاری‌پژوهان با آنها آشنا هستند. در مقالۀ حاضر، ضمن معرفی اجمالی این دو دست‌نویس، ابیاتی از غزلیات چاپ‌ نشدۀ شاعر از آن نسخ نقل می‌شود.

New distiches of Nezāri Qohestāni’s ghazals, based on two manuscripts of his collected poems at the Russian and Tajik libraries

Nezāri of Qohestān is one the acclaimed poets in the history of Persian literature, who has left behind an enormous amount of poetry in a variety of poetical forms including Ghazals, Qasidas (odes), Couplets, Quatrains etc. Over 1,400 Ghazals of his have been published, but he has other Ghazals that have not yet been printed. Furthermore, of Nezāri’s published Ghazals, there appear quite a number of distiches in certain MSS, not found in his published poetry and unnoticed by its editor. The most important of these MSS, mention should be made of the invaluable manuscript at the Sachiko Chazerin Library in Russia (scribed in 837 H./ 1433) and the manuscript (copied in 972 H./1564) at the library of the Language and Literature Institute of Tajikistan’s Academy of Science, being both familiar to both codicologists and researchers studying Nezāri. In the present article, in addition to a brief introduction of the two manuscripts, some of the verses of the poet’s unpublished Ghazals are quoted from them.