آثار برجای‌مانده از ابن‌خفیف و دست‌نویسی از بخش ابتدایی «کتاب الاقتصاد»

ابن‌خفیف شیرازی، هم در روزگار خود و هم در میان سلاسل و طریقت‌های پس از خود، از مشایخ تاثیرگذار تصوّف به شمار می‌رود. اقوال متعدّد او در آثار صوفیانۀ رسمی و استناد به سیرۀ وی که به تدوین اولیانامه‌ای برای او انجامید، میزان نفوذ شخصیت و آراء او را در انجمن‌های اعتدالی تصوّف نشان می‌دهد. بررسی رساله‌ها و کتابچه‌های منسوب به وی از دیرباز مورد توجّه بوده و اغلب آن‌ها تصحیح و منتشر شده است. در کتابخانۀ مرعشی (قم) دست‌نویس رساله‌ای به عربی وجود دارد که تاکنون شناسایی نشده است. در بازخوانی متن این رساله و پس از مقایسه با سایر آثار برجای‌مانده از ابن‌خفیف، روشن شد که با دست‌نویس اصیل و معتبری از «کتاب الاقتصاد» روبرو هستیم. سلسلۀ اسناد موجود در آغاز این دست‌نویس نشان‌دهندۀ جایگاه والای این اثر در میان مشایخ پس از ابن‌خفیف است. در پایان، برخی اختلاف‌ها بین روایت نسخۀ مرعشی و دو نسخۀ مورد استفادۀ فلورین زوبیرویْ، مصحّح کتاب الاقتصاد، بیان خواهد شد.

Extant works of Ebne Khafif and a manuscript of the initial part of his Ketāb aleqtesād

Ebne Khafif of Shiraz is considered one of the highly effective Sufi Sheikhs among his succeeding Sufi orders. The presence of his numerous sayings in Sufi sources and frequent references to his Sireh (way of life), which led to the completion of his hagiography, demonstrates the influence of his personality and views on moderate Sufi societies. The study of the essays and tracts ascribed to him have since long been in the focus of attention and mostly amended and published. At the Mar’ashi Library (Qom) there is an Arabic treatise that has not been identified as yet. When examining the text of the treatise and comparing it with other surviving works of Ebne Khafif, it became clear that we were dealing with an authentic and important manuscript of the Ketab aleqtesād (book of economics). The sequence of attributions mentioned in the beginning of this manuscript is indicative of the high status of this work among the Shaikhs after Ebne Khafif. Finally, some of the differences between the Mar’ashi manuscript and the two MSS used by Florian Sobieroj, redactor of the Ketab aleqtesād, will be discussed.