رابطه فلسفی علوم انسانی و تکنولوژی

هدف مقاله حاضر این است که از منظری فلسفی رابطه علوم انسانی و تکنولوژی را تا حد امکان روشن کند. علوم انسانی دارای دو وجه است: وجهی که علم است، و وجهی که تکنولوژی است. به واسطه این نقش دوگانه، تعامل علوم انسانی با تکنولوژی پیچیده‌تر از رابطه علوم طبیعی با تکنولوژی است. رابطه وجه تکنولوژیک علوم انسانی با حیطه‌های مختلف تکنولوژی هم‌افزایانه است. ولی این رابطه در خصوص رابطه وجه علمی علوم انسانی با تکنولوژی‌ها یک رابطه نامتقارن بوده، تاثیر تکنولوژی‌ها بر وجه علمی علوم انسانی تاثیری ایجابی است. این درحالی‌ است که تاثیر وجه علمی علوم انسانی بر تکنولوژی‌ها به‌طور عمده سلبی و نقادانه است؛ نه به این معنا که این وجه علمی خدمتی به تکنولوژی نمی‌کند، بلکه توضیح می‌دهیم نحوۀ درست این تاثیرگذاری چگونه است. این تحلیل در توضیح اینکه چگونه تکنولوژی می‌تواند در سپهر عقلانیت قرار گیرد، مفید است.

Philosophical Relationship of Humanities and Technology

The purpose of this paper is to shed some light on the Philosophical relationship between humanities and technology. It will be explained that most disciplines in humanities are Janus-faced: they are part science/knowledge and part technology. The thesis of the paper is that the relationship between the technological aspect of humanities and other technologies is positive and synergetic, while the relationship between their scientific aspect and technologies is almost entirely critical and negative. The argument of the paper is not that the scientific aspect of humanities has nothing positive to offer to the development of technologies, but rather to clarify the nature of this assistance. It is also hoped that the paper’s analysis could help to explain how the scientific aspect of humanities can partake in the process of rationalisation of the development of technology