بررسی تحلیلی مبانی رویکرد برساخت‌گرایی اجتماعی

این پژوهش با هدف دستیابی به مبانی رویکرد برساخت‎گرایی اجتماعی صورت گرفته است. روش پژوهش توصیفی−تحلیلی است. برای رسیدن به این هدف، نخست به تعریف برساخت‎گرایی اجتماعی، تفاوت آن با سازنده‎گرایی، انواع برساخت‎گرایی و مشخصه‎ها و سرچشمه‎های آن پرداخته شد. سپس تحلیل مبانی این رویکرد مدنظر قرار گرفت. یافته‎ها نشانگر آن است که گرچه برساخت‎گرایی در زمینه هستی‎شناسی واقع‎گراست، امّا باور دارد که به محض سخن گفتن دربارۀ واقعیت، آن به امری برساخته مبدل می‎شود. در نتیجه، موضعی انتقادی و تکثرگرایانه نسبت به واقعیت اتخاذ می‎کند. در این رویکرد، معرفت امری برساخته و محصول تعاملات اجتماعی است. در حوزۀ اخلاق و ارزش‎ها، به احترام برای ارزش‎های سایر فرهنگ‎ها (نسبیت‎گروی فرهنگی) و مدارا کردن با آنها باور دارد. ازاین‌رو، برساخت‎گرایی اجتماعی مبتنی بر یک هستی‎شناسی، معرفت‎شناسی و ارزش‎شناسی نسبی‎گرا و تکثرگراست. برساخت‎گرایی اجتماعی در زمینۀ انسان‎شناسی ضد ذات‎باور و ضد فرد باور می‌باشد. دست آخر اینکه در این رویکرد فرد و جامعه هر دو منشا اثر هستند.