مورخان روایت‌های تاریخی را کشف می‌کنند یا بر می‌سازند؟

متاثر از انگاره‌ مقبولیت یافته نزد فلاسفه‌ علم تاریخ از معرفت آرمانی به‌مثابه‌ بازنمایی عینی جهان در آیینه‌ ذهن، هرگونه واکاوی درجه دوم در خصوص دانش تاریخی ناگزیر از بازشناسی سهم فاعل شناسا در فرآورده‌های معرفتی است.با عطف نظر به این شرایط، پرسش از آنکه مورخان روایت‌های تاریخی را کشف می‌کنند یا بر می‌سازند، گامی مهم در گره‌گشایی از مسائل فراروی دانش تاریخی است. راهبرد مقاله پیش رو جهت پاسخ بدین پرسش ایضاح مفهومی سازه گرایی و واقع‌گرایی و همچنین پرده‌برداری از منطق تفکر تاریخی است.واقع‌گرایان صورت و محتوای روایت‌های تاریخی را در تناظر با صورت و محتوای واقعیت‌های گذشته می‌بینند؛ درحالی‌که از نظر سازه گرایان، مورخان در طی فرآیند طرح اندازی، طرح‌های مفهومی‌شان را بر داده‌های بی‌شکل تحمیل و فرافکنی می‌کنند. به نظر می‌رسد با توجه به نقش نقطه نظرات و طرح‌های مفهومی مورخان در منطق تفکر تاریخی، دیدگاه سازه گرایان تصویر صحیح‌تری از ماهیت دانش تاریخی ارائه می‌کند