تحلیل هزینه مطلوبیت برنامه غربالگری نوزادان، مرتبط با بیماری فنیل ‌کتونوری در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، 1389

دریافت: 2/5/92   پذیرش: 19/8/92مقدمه: ناهنجاری‌های ژنتیکی و مادرزادی از عمده عوامل مرگ و میر قبل از تولد و دوره نوزادی می‌باشند. اغلب علایم این ناهنجاری‌ها از همان روزهای اول ظاهر می‌شود؛ ولی گاهی این علایم خفیف بوده واز نظر دور می‌ماند. بیماری فنیل‌کتونوری از مهم‌ترین این بیماری‌هاست که در صورت عدم تشخیص به موقع آن، اغلب صدمات جبران‌ناپذیری بر سلامت نوزاد خواهد گذاشت. بدین منظور و برای کاهش ناهنجاری‌های ژنتیکی ناشی از این بیماری، در بیشتر کشورهای دنیا طرح غربالگری نوزادان به اجرا درآمده است. از سوی دیگر محدودیت منابع به خصوص در بخش سلامت موجب شده است تا سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان این بخش به هزینه‌های خود توجه بیشتری داشته باشند. مطالعه حاضر به بررسی هزینه اثربخشی برنامه غربالگری نوزادان برای بیماری فنیل‌کتونوری در سطح استان فارس پرداخت.   روش کـار: با استفاده از مدل درخت تصمیم‌گیری و از دیدگاه جامعه، هزینه‌های اجرای برنامه غربالگری در ارتباط با بیماری فنیل‌کتونوری و درمان موارد تشخیص داده شده و هزینه درمان افراد مبتلای غربال نشده و همچنین کیفیت زندگی در مورد دو گروه از افراد یاد شده و شاخص هزینه اثربخشی افزایشی مورد محاسبه قرار گرفت.   یافته‌ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که هزینه درمان زودرس و دیررس بیماری به ترتیب، مبلغ 72174936 و 94599684 ریال بود. به طور کلی به نظر می‌رسد اجرای برنامه غربالگری جهت بیماری فنیل‌کتونوری به ازای هر بیمار مبلغ 34727047 ریال، صرفه‌جویی دارد. در نتیجه اجرای طرح غربالگری نوزادان در رابطه با بیماری فنیل‌کتونوری از  هزینه اثربخشی برخوردار می‌باشد.   نتیجه‌گیری: برنامه غربالگری نوزادان جهت بیماری فنیل‌کتونوری از معدود مداخلات سلامت است که علاوه بر نتایج مفید برای بیماران که باعث افزایش کیفیت زندگی آن‌ها می‌شود، در بلندمدت باعث صرفه‌جویی مالی برای جامعه می‌گردد و همچنین باعث بهبود کمیت و کیفیت زندگی افراد مبتلا می‌گردد.