بررسی فراوانی بی‌دندانی و رابطه‌ی آن با عوامل دموگرافیک در استان کردستان

مقدمه: شاخص بی‌دندانی از جمله نشان‌گرهای سلامت دهان و دندان و دسترسی به خدمات دندان‌پزشکی در جوامع است. بررسی و تعیین شاخص بی‌دندانی در جوامع می‌تواند نقش مهمی در تعیین وضعیت دهان و دندان جامعه داشته باشد. روش کار: در مطالعه‌ی توصیفی-تحلیلی حاضر، وضعیت بی‌دندانی 600 فرد بالای 35 سال ساکن کردستان با استفاده از پرسش‌نامه‌ی «وضعیت سلامت دهان و دندان برای بزرگ‌سالان» مورد مطالعه قرار گرفت. روش نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس و متناسب با حجم جمعیت هر شهرستان بود. در مطالعه‌ی حاضر، رابطه‌ی بی‌دندانی با سن، جنس، شغل، سطح سواد، وضعیت پوشش خدمات بیمه، مکان و بعد خانوار مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: در میان گروه‌های مختلف بررسی‌شده در مطالعه‌ی حاضر، فراوانی بی‌دندانی در زنان، ساکنان شهر، گروه سنی 44-35 سال، خانوارهای 4 و 5 نفره و افراد بیمه‌شده بیش‌تر بود. هم‌چنین، در میان گروه‌های تحصیلی و شغلی بررسی‌شده، افراد دارای تحصیلات بالاتر، تعداد دندان‌های از دست رفته‌ی کم‌تر و زنان خانه‌دار، تعداد دندان‌های از دست رفته‌ی بیش‌تری داشتند.نتیجه‌گیری: در راستای بهبود وضعیت سلامت دهان و دندان و پیش‌گیری از بی‌دندانی و مشکلات ناشی از آن در جوامع، بهبود دست‌رسی و ارائه‌ی مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان و خدمات پیش‌گیری از بی‌دندانی به گروه‌های در معرض خطر و ارتقای سطح آگاهی جامعه ضروری است.

frequency of edentulous and its relationship with demographic factors in kurdistan province

introduction: the edentulous index periodically evaluated at specific age intervals is a determinant of oral and dental health condition and an indicator of access to dental care.methods: in this descriptive-analytical study, we studied the edentulous status of 600 people over 35 years of age. we used an oral health status questionnaire for adults provided by the ministry of health and medical education in iran. the sample was selected based on convenience sampling proportional to each city’s population. we evaluated the edentulous relationships with age, sex, job, education level, insurance status, location, and family size.results: in this study, the highest frequency of edentulous was in women, urban residents, 44 - 35 years’ age group, bigger households, and insured persons. people with higher education had fewer missing teeth and housewives had more missing teeth.conclusion: to improve oral and dental health and prevent edentulous and its associated problems, we should improve the access of high-risk groups to oral healthcare and dental care services and promote community awareness.keywords: frequency; edentulous; kurdistan please cite this article as follows:farhyar f, sohrabi j, moradi gh, salehi-saheb f, salem a, rezaie s, yari a. frequency of edentulous and its relationship with demographic factors in kurdistan province. hakim health sys res. 2019; 22(3): 190-198. *corresponding author: assistant professor, ph.d. in health in disaster and emergencies, social determinants of health research center, research institute for health development, kurdistan university of medical sciences, sanandaj, iran. tel: +98-8731827362, email: a.yari@muk.ac.ir