عوامل خطر همراه با افزایش مرگ ناشی از کووید-19: یک مطالعۀ مروری

مقدمه: نشان داده شده که برخی از عوامل با افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-19 همراهی دارند. این مطالعه یک بررسی مروری نظام‌مند با هدف یافتن عوامل همراه با افزایش مرگ‌ومیر ناشی از کووید-19 است. روش کار: جستجوی نظام‌مند در پایگاه‌های داده medline/pubmed، scopus و google scholar با کلیدواژه‌هایی که ارتباط بین مرگ‌ومیر را نشان دهند شامل خطر نسبی، نسبت مخاطره و نسبت شانس انجام شد و در مجموع 20 مقاله وارد مطالعه شدند. چهار عامل سن (سال) با نسبت شانس، سابقه ابتلا به دیابت با نسبت شانس، جنسیت (مرد در مقابل زن) با نسبت شانس و جنسیت (مرد در مقابل زن) با نسبت مخاطره که در بیش از دو مطالعه تکرار شده بودند در متاآنالیز وارد شدند. یافته‌ها: مجموعا 65 عامل که با افزایش مرگ‌ومیر کووید-19 همراهی دارند شناسایی شدند. مهم‌ترین عوامل شامل این موارد بودند: داشتن سابقه دیابت با نسبت شانس 23/ 12 (27/ 36-13/ 4)، بستری در بخش مراقبت‌های ویژه با خطر نسبی79/ 5 (38/ 8- 00/ 4) و نیاز به تنفس مکانیکی با خطر نسبی 36/ 7 (7/ 10- 06/ 5). این عوامل را می‌توان به 3 گروه تقسیم کرد: 1) عوامل فردی و ژنتیکی 2) بیماری‌های زمینه‌ای و 3) یافته‌های بالینی و آزمایشگاهی در زمان ابتلا. نتیجه‌گیری: باتوجه به شناسایی این عوامل خطر لازم است درمورد رعایت توصیه‌های پیشگیرانه و اطلاع‌رسانی خطر در افراد دارای این عوامل خطر، توجه بیشتری شود. همچنین این افراد در هنگام غربالگری جمعیت برای کووید-19، در هنگام دریافت واکسن و در مراکز درمانی در هنگام تریاژ بیماران مبتلا به کووید-19 در اولویت قرار گیرند.  

risk factors associated with increased covid-19 death: a review study

introduction: some factors have been found to be associated with increased mortality from covid-19. this study is a systematic review and meta-analysis aimed at finding the factors associated with the increased mortality among covid-19 patients.methods: systematic searches of medline/pubmed, scopus, and google scholar databases were performed using keywords that correlated mortality, including relative risk (rr), risk ratio, and odds ratio(or). a total of 20 articles were included in this study. four factors including age (years) with or, underlying diabetes with or, gender (male vs. female) with or, and gender (male vs. female) with or which reported by in more than two studies, were meta-analyzed.results: a total of 65 factors were identified that are associated with an increase in death from covid-19. the most important factors were: history of diabetes with an odds ratio of 12.23 (4.13–36.27); hospitalization in the intensive care unit with a relative risk of 5.79 (4.00-8.38); and requiring which reported by mechanical ventilation with a relative risk of 7.36 (5.06–10.7). these factors can be classified into three categories: 1) individual and genetic factors 2) underlying diseases and conditions, and 3) clinical and laboratory findings.conclusion: having identified these risk faktors, it is necessary to pay more attention on preventive measures and raising awarness among  people with these risk factors. this findings may help health care organizations to prioritize high risk groups for screening and triaging for covid-19 and for receiving covid-19 vaccine.  please cite this article as follows:ahamdnezhad e, riazi-isfahani s, mojahedi m, asad-sajjadi n, abdolmaleki e, alvandi r, saffarpour s, safari s, abdi z, akbari-sari a. risk factors associated with increased covid-19 death: a review study. hakim health sys res. 2021; (24): 14-22.