برنامه‌ریزی برای اصلاح الگوی مصرف دارو مبتنی بر آموزه‌های ‌دینی، منافع ملی و توجه به اقشار محروم

مقدمه: مصرف دارو در ایران بالاتر از استانداردهای جهانی است که البته متاثر از تجویز غیرمنطقی و مصرف خودسرانه دارو است. این امر از یک سو ضررهای مادی مستقیم و غیرمستقیم برای کشور دارد و از سوی دیگر سلامت مردم را به خطر می اندازد؛ بنابراین، ضروری است از تمام ظرفیت ها برای مصرف منطقی دارو استفاده شود.روش کار: در این پژوهش نخست عوامل موثر بر مصرف دارو با مطالعه متون و مصاحبه با خبرگان استخراج و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی ای آچ پی تحلیل شد. سپس، با تحلیل نقاط قوت و ضعف، و فرصت ها و تهدیدها، طی جلسات هم اندیشی با خبرگان راهبردهای اصلاح الگوی مصرف دارو تدوین شد. جامعه آماری مطالعه حاضر، تمامی پزشکان، داروسازان، تولیدکنندگان، و توزیع کنندگان دارو است و نمونه آماری 30 نفر است که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که فقدان نظارت در نظام تشخیص و تجویز، نبود نظام جامع ارجاع دهی بیمار، فقدان نظارت بر توزیع، حق ویزیت، توصیه دیگران برای مصرف دارو، فروش بدون نسخه در داروخانه ها، تجویز غیرمنطقی دارو، تجربه قبلی بیماری و شناخت آن، مشکل فرهنگی بیماران و اصرار بر تجویز دارویی بیش تر، وجود رابطه مالی بین پزشک و بیمار، ناآشنایی با عوارض دارو، توزیع دارو در غیر داروخانه ها، بی ضرر بودن داروی تجویزی و ارزان بودن دارو از عوامل مصرف بیش از اندازه دارو است.نتیجه گیری: برای اصلاح الگوی مصرف دارو لازم است اقداماتی چون فرهنگ سازی، راه اندازی نظام ارجاع، گسترش بیمه ها، آموزش مداوم کادر پزشکی، و نظارت بر توزیع و تجویز در دستور کار مسئولین قرارگیرد.