بررسی عوامل موثر بر اهدای خون در بین اهداکنندگان مستمر و غیرمستمر در استان ایلام، با استفاده از نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده

مقدمه: شناسایی عوامل موثر بر اهدای خون نقش مهمی بر جذب اهداکنندگان سالم و مستمر دارد. هدف از انجام این مطالعه، استخراج عوامل موثر بر اهدای خون از طریق مقایسه دو گروه اهداکنندگان مستمر و غیرمستمر، با استفاده از نظریه رفتار برنامه ریزی شده است.روش کار: مطالعه حاضر به روش توصیفیتحلیلی در سال 1394 در استان ایلام انجام گرفت. نمونه مورد مطالعه از میان مراجعین سازمان انتقال خون استان به حجم 234 نفر و با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب شد. جمع آوری داده ها به کمک پرسشنامه تئوری رفتار برنامه ریزی شده حسن زاده و همکاران، که در مطالعات قبلی روایی و پایایی آن بررسی شده بود، انجام گرفت. داده ها پس از جمع آوری به کمک نرم افزار spss (نسخه 16) و آزمون های همبستگی اسپیرمن و من ویتنی یو تحلیل شد.یافته ها: در هر دو گروه اهداکنندگان مستمر و غیرمستمر به ترتیب سطح تحصیلات دانشگاهی با 54.4% و 50.8%، شغل آزاد با 35.1% و 45.8%، مردان با 99.3% و 88.3%، متاهلین با 80.7% و 75.8%، گروه سنی 30 50 سال با 66.8% و 61.7% بیشترین نرخ مراجعین را به خود اختصاص دادند. در گروه اهداکنندگان مستمر، نگرش با نمره 0.28، عوامل تسهیل کننده با 0.28، و خودکارآمدی با 0.27، و در گروه اهداکنندگان غیرمستمر نگرش با نمره 0.27 و عوامل تسهیل کننده با 0.20 به ترتیب موثرترین عوامل بر قصد افراد در اهدای خون بودند.نتیجه گیری: با توجه به نقش مهم نگرش و عوامل تسهیل کننده در تعیین رفتارهای اهداکنندگان، پیشنهاد می شود با طراحی برنامه های مداخله ای آموزشی و راه اندازی کمپین جذب اهداکنندگان در بلندمدت، مقدمات تشویق و جذب اهداکنندگان فراهم شود تا تعداد اهداکنندگان مستمر و غیرمستمر حفظ و حتی افزایش یابد.