اصل تالیف قلوب؛ مبانی فقهی و نقش آن در قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

در دو دهه اخیر با متکثرسازی مفهوم قدرت، گونه نرم قدرت در کنار شکل سخت آن مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. با این وجود توجه به قدرت نرم در اسلام دارای سابقه‎ای تاریخی بوده و در قالب ابزارهای متنوعی به کار بسته شده است. یکی از این ابزارها «تالیف قلوب» است که به‎عنوان یکی از مصارف زکات برای ارتقای سطح همدلی در بین مسلمین و همچنین گسترش دایره اسلام، مورد استفاده قرار گرفته است. با تامل در مبانی قرآنی و روایی، می‏توان گفت تالیف قلوب تنها در مساله زکات مطرح نیست؛ بلکه به عنوان یک اصل کلی، جهت تقویت امنیت و گسترش اسلام، مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل تغییرات گسترده در عرصه نظم و تعاملات بین‎المللی، کارکردها و شیوه‎های استفاده از «تالیف قلوب» دچار تحول جدی شده و به حوزه‎های متنوع‎تری بسط داده شده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی چگونگی استفاده از اصل تالیف قلوب در حوزه‎های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در جهت ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی می‎پردازد.