|
|
|
|
درآمدی بر جایگاه «عدالت» در اندیشه فقهی امام خمینی(ره)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
زیرک باروقی اصغر ,خویینی غفور ,علوی سیدمحمدتقی
|
|
منبع
|
حكومت اسلامي - 1393 - دوره : 19 - شماره : 2 - صفحه:31 -64
|
|
|
|
|
چکیده
|
«عدالت» در فقه، آنچنان که شایسته است، مورد توجه فقها قرار نگرفته و بحث‌های مطرح‌شده نیز بیشتر شامل عدالت فردی می‌باشد. در این میان امام خمینی ره به عنوان فقیهی که در سیره علمی و عملی، رویکرد متفاوتی به عدالت داشتند، در کنار عدالت فردی، به عدالت اجتماعی نیز پرداخته‌اند. در بین فقهای معاصر، نظراتی در خصوص جایگاه عدالت در فقه مطرح شده است. عده‌ای عدالت را به عنوان یک «قاعده فقهی» قلمداد نموده و گروهی دیگر «عدالت عرفی» را به عنوان مستند استنباطات فقهی خود قرار می‌دهند. در این نوشته ضمن تبیین این نظرات، عدالت به عنوان مقصد و هدف شریعت را نیز مطرح نمودیم و در نهایت ضمن تحلیل نظرات مذکور بر مبنای اندیشه فقهی امام خمینی ره به این نتیجه رسیدیم که وجود «عدالت» به عنوان یک اصل در فقه، غیر قابل انکار است، اما تشخیص مصادیق آن، خارج از فقه و با توسل به حکم عرف، در مواردی که شرع حکم قطعی در آن مورد دارد، قابل پذیرش نمی‌باشد. عدالت، مقصد شریعت و فلسفه احکام است و مثل سایر قواعد فقهی، ابزاری برای نیل به احکام شرعی جزیی نیست، بلکه خود هدف و مقصد است و اساساً تمام احکام و قواعد فقهی، وسیله‌ای برای نیل به این مقصد می‌باشند.
|
|
کلیدواژه
|
عدالت ,قاعده فقهی ,عدالت عرفی ,مقاصد شریعت ,مصلحت ,Justice ,Fiqhi Principle ,Common Sense Judgment ,Legal Aims ,Expediency ,العداله ,القاعده الفقهیه ,العداله العرفیه ,مقاصد الشریعه ,المصلحه
|
|
آدرس
|
دانشگاه خوارزمی, دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران, ایران, دانشگاه خوارزمی, عضو هیات علمی گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران, ایران, دانشگاه تبریز, عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه تبریز, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
alavi@tabrizu.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|