بررسی کارکرد سیاسی نهاد ولایت فقیه در ایجاد همبستگی اجتماعی در نظام جمهوری اسلامی ایران

موضوع انسجام یا همبستگی اجتماعی یکی از جدی ترین موضوعات روز و از مباحث علم جامعه‌شناسی در حوزه جامعه‌شناسی وفاق به شمار می رود. مخصوصاً بررسی این موضوع در جوامع دارای «چندپارگی قومی ـ فرهنگی» اهمیت فزون-تری پیدا می کند. از آنجا که تجربه تاسیس و تشکیل حکومت اسلامی در ایران مبتنی بر اصل ولایت فقیه، تجربه ای نو بوده و دهه های آغازین خود را پشت سر می گذارد، بنابراین، بررسی کارکرد ساختار نهاد ولایت فقیه به انضمام نقش کارگزاری رهبری ولی فقیه در انسجام اجتماعی؛ چه در عرصه تیوریک و چه در مقام عمل و تجربه ضروری می باشد. به نظر می رسد جایگاه و پیشینه دینی، در کنار مدیریت سیاسی نهاد ولایت فقیه در قانون اساسی جمهوری اسلامی موجب شده که این نهاد همواره در ساختار جمهوری اسلامی ایران محور انسجام و همبستگی اجتماعی ملت ایران باشد و جامعه با همین نگاه، حول محور مدیریت راهبردی ولایت فقیه به اتحاد و انسجام لازم دست یازد. این مقاله در پی آن است که در چارچوب نگاه کارکردگرایانه نشان دهد نهاد ولایت فقیه می تواند از ظرفیت های بالقوه و بالفعل خود که هم در شرع مقدس و هم در قانون اساسی جمهوری اسلامی به آن تصریح شده است، به نحو احسن در جهت ایجاد، حفظ و استمرار انسجام و وفاق اجتماعی استفاده نماید. به همین منظور کارکرد انسجام‌بخش این نهاد از سه منظر حقوقی، اعتقادی و تاریخی مورد بررسی قرار گرفته است.