حقوق و تکالیف شهروندان غیر مسلمان در جامعه اسلامی

چندی است که غربیان، راه اسلام‌ستیزی را در پیش گرفته و در صدد القا ناسازگاری دین اسلام با قواعد زندگی اجتماعی و عدم امکان همزیستی مسالمت‌آمیز بین مسلمانان و پیروان سایر ادیان برآمده‌اند.همزیستی مسلمانان با پیروان دیگر ادیان در حیطه یک جامعه و در عرصه بین المللی، قابل بررسی است، اما بحث‌انگیزترین حالت آن وقتی است که عده ای غیر مسلمان، در یک جامعه اسلامی و تحت حاکمیت اسلام، زیست کنند. آیا در چنین شرایطی، اسلام از حق حاکمیت خود به نفع مسلمانان و به زیان پیروان سایر ادیان استفاده می‌کند و یا حضور سایر ادیان را به‌رسمیت می‌شناسد و برای آنان حق زندگی اجتماعی قایل است؟این نوشتار با هدف پاسخگویی به این سوال در تلاش است با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع دین اسلام، یعنی قرآن و سنت معصومین: به بررسی موضوع مذکور بپردازد. برای این منظور، ابتدا منظور از شهروندان غیر مسلمان بیان شده و سپس حقوق و تکالیف آنان برشمرده شده است. حقوق غیر مسلمانان در قالب عناوین «کرامت انسانی»، «مصونیت همه‌جانبه»، «آزادی مذهبی»، «حقوق قضایی» و «آزادی فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی» تبیین شده و وظایف آنان تحت عناوین «احترام به قوانین جامعه اسلامی»، «عمل به قرارداد با دولت اسلامی»، «همکاری‌نکردن با دشمنان نظام اسلامی» و «پرداخت مالیات»، مورد بررسی قرار گرفته است. در صورت عمل به شرایط شهروندی، بین شهروندان مسلمان و غیر مسلمان هیچگونه تفاوتی در برخورداری از حقوق اجتماعی، وجود ندارد و همه به‌عنوان ملتی واحد و اتباع یک کشور، به زندگی مسالمت‌آمیز با یکدیگر می‌پردازند.