سیره امام علی(ع) در مواجهه با قاعدین

تعدادی از صحابه هنگام بیعت کردن مردم با امام علی(ع)، از بیعت با ایشان خودداری و یا تعلل ورزیدند که از این گروه به عنوان قاعدین یاد می‌کنیم. آنها به خاطر مخالفت با انتخاب امام علی(ع) یا به خاطر عافیت طلبی و یا ترس از تشخیص حق و حقیقت، مصلحت خود را در کناره‌گیری از تحولات جامعه می‌دیدند. این افراد کسانی بودند که در آن برهه از زمان جو شبهه و شک و تردید را برای مردم به وجود آورده بودند و سکوت و عدم همراهی آنها با امام(ع) به ضرر امام منجر گردید؛ چرا که این افراد، اشخاص برجسته و شناخته شده‌ای بودند و حرف و عمل آنها روی مردم تاثیر می‌گذاشت و دایم تبلیغ می‌کردند که سکوت اختیار کردن بهتر از موضع گرفتن است و از این طریق باعث شدند که امام علی(ع) در جنگهای جمل و صفین نتواند از حضور تمامی هواداران خود بهره برد؛ هرچند که قاعدین در حق امام علی(ع) از هرگونه بی‌انصافی امتناع نکردند، ولی امام با توجه به اینکه از طرف هوادارانش با پیشنهاداتی در جهت مقابله با آنها روبرو می‌شد، ولی هیچ‌گاه حاضر نشد که با ایشان از راه خشونت وارد شود و پیوسته روش مدارا را برگزید ولی در عین حال در غالب خطبه‌های خود این افراد را مورد نکوهش و مذمت قرار داده است.