بررسی تطبیقی آموزه ولایت در تشیع و تصوف (با تاکید بر اصول کافی، نهج البلاغه و مثنوی معنوی)

از سده‌های نخستین تاریخ اسلام، صوفیان به گرایشهای شیعی منتسب و متهم بوده‌اند، چنان که ارتباط عین‌القضات و مقتولان دیگر تصوف با روافض، یک دستاویز عمده قتل آنان را پدید آورده است و بیشینه طرائق صوفی، سلسله خود را به علی(ع) می‌رسانیده‌اند. هرچند دو جریان عرفان اسلامی و فرقه‌های شیعی در مبانی معرفت شناسی، توحید، وحی، نبوت و غیره اختلافاتی دارند، بحث ولایت و تداوم رهبری کاریزماتیک و آسمانی جامعه، مهم‌ترین حلقه اتصال و شباهت این دو جریان پرتلاطم را تشکیل می‌دهد. این مقاله به معرفی بیش از 20 ویژگی اولیا، مانند معیت با حق، وساطت فیض الهی و مخاطبه مستقیم با خداوند، در آثار مولوی به ویژه مثنوی معنوی می‌پردازد و متناظر با اوصاف مذکور، روایات شیعی را از منابع دست اول اندیشه‌ شیعه، مانند نهج البلاغه و اصول کافی متذکر می‌شود و شباهتها را می‌نمایاند. به رغم این شباهتها، تفاوت مواضع این دو جریان را نیز درباره نَسَبیت خاص، تعریف عصمت، مصادیق و غیره تبیین می‌کند.

Comparative examination of Velayat’s training in Shi’a and Sufism (with emphasizing on Osul Kafi, Nahjol Balaqe and Mathnavi Ma’navi)

From first centuries of Islam’s history Sufism were germane and accused to Shi’a’s attitudes, which connection of EynolQozat and other Sufism’s decedents with Rafavez has brought an main excuse for their murder and most of Sufism paths linked their dynasty to Imam Ali (PUH). Though two Islamic mystical movements and Shi’a sects have differences in essentials of Epistemology, monotheism, revelation, prophecy and etc., but the subject of province (Velayat) and continuance charismatic and divine leadership of society is the important link and similarity among these two wavy movements. This article introduces more than 20 features of guardians in Rumi’s work especially in Mathnavi Ma’navi such as being with Truth (Hagh), divine grace mediator and speaking directly with God, and corresponded with said descriptions it would discuss Shi’a’s Hadiths with primary sources of Shi’a’s thoughts such as Nahjol Balaqe and Osool Kafi and illustrates their similarities. Despite these similarities, it would explain different positions of these two movements including the definition of Sinlessness and its exles and etc.