rna مداخله‌گر: ابزاری امیدوار‌کننده در کنترل بیماری‌های مهم ناقل زاد زیکا، تب دانگ و مالاریا

زمینه و هدف: rna مداخله گر، فرآیندی است که طی آن یک مولکول rna دو رشته ای (dsrna) از بیان ژن خاصی جلوگیری کرده و باعث خاموشی آن می شود. به کارگیری این تکنولوژی در کنترل حشرات ناقل بیماری ها می تواند به عنوان رویکردی جدید، مهم و موثر محسوب گردد. در این مقاله سعی گردید تا مکانیسم rna مداخله گر، مسیرهای ارائه آن به حشرات، همچنین کاربرد آن جهت کنترل ژنتیکی حشرات ناقل بیماری مورد بررسی قرار گیرد.روش بررسی: در این مطالعه، از 71 مقاله فارسی و انگلیسی ایندکس شده در پایگاه های اطلاعاتی مختلف همچون pubmed،sid ، scopus، science direct و google scholar استفاده شد. یافته ها: dsrna به سه طریق خوراکی، تزریقی و آغشته سازی می تواند وارد بدن حشره گردد و نحوه ورود آن به سلول در موفقیت و کاربردی بودن این تکنیک، تاثیر به سزایی دارد. ازجمله کاربردهای مهم rnai در حشره شناسی پزشکی می توان به شناسایی ارتباط متقابل انگل و میزبان در بدن حشرات اشاره کرد.نتیجه گیری: اگرچه تحقیقات بر روی روش rnai، در بخش آفات کشاورزی قابل توجه است، اما مطالعات صورت گرفته بر روی حشرات ناقل بیماری های انسانی، تاکنون بیشتر جنبه آزمایشگاهی داشته است. با این حال، به کارگیری rnaiبه عنوان یک رویکرد جدید، ایمن و قابل اجرا به تنهایی و یا در کنار سایر روش ها پیشنهاد می گردد. مسلماً انجام تحقیقات بیشتر در این حوزه نیز می تواند زمینه ساز اقدامات اجرایی در عرصه کنترل ناقلین بیماری ها، به ویژه بیماری های مهم ناقل زاد زیکا، تب دانگ و مالاریا در آینده نه چندان دور باشد.