بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد افراد بالاتر از 50 سال نسبت به غربالگری سرطان کولورکتال، براساس مدل باورهای بهداشتی

زمینه و هدف: سرطان کولورکتال یک مشکل سلامت جهانی است. اکثر بیماران با تشخیص زودهنگام و برنامه غربالگری قابل‌درمان هستند. این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد افراد بالاتر از 50 سال نسبت به غربالگری سرطان کولورکتال براساس مدل باورهای بهداشتی در شهر قم انجام گرفت.روش‌ بررسی :این مطالعه به روش توصیفی - مقطعی روی200 نفراز افراد بالای50 سال، مراجعه‌کننده به درمانگاه بیمارستان‌های آموزشی شهر قم در سال 1391 انجام شد. روش نمونه‌گیری به‌صورت در دسترس و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه باورهای بهداشتی سرطان کولورکتال چمپیون (chbms)و مشخصات دموگرافیک بود. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون‌های آماری تی مستقل و کای‌دو تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری، کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.یافته‌ها: میانگین سنی افراد 78/10±47/62 سال و 5/75% آنها زن بودند. درصد بالایی (5/93%) از شرکت‌کنندگان هیچ اطلاعی درباره غربالگری سرطان کولون نداشتند و تنها 5/2% در برنامه غربالگری شرکت کردند. از نظر درک حساسیت‌پذیری، افراد در سطح پایینی قرار داشتند و در بُعد فواید درک‌شده، دارای بیشترین درک مثبت بودند. افرادی‌که در برنامه غربالگری شرکت داشتند، به‌طور معنی‌داری در ابعاد فواید درک‌شده و خودکارآمدی، نمره بالاتری کسب کردند (05/0 > p).نتیجه‌گیری‌ :با توجه به نتایج این مطالعه، میزان آگاهی و انجام رفتارهای غربالگری سرطان کولون در افراد بالای50 سال در کشور پایین بوده است. اکثر شرکت‌کنندگان، حساسیت نسبت به سرطان کولورکتال را درک نکرده و بیش از نیمی ‌از افراد موانع زیادی را درک کرده بودند. با توجه به باورهای بهداشتی توصیف‌شده، انجام مداخلات و برنامه‌های آموزشی در این راستا ضروری به‌نظر می‌رسد.